ملازم وليد نورالدين بوزو هركي
ھەر وەکی چەوا کاروبارێن سەربازی پەیوەندییەکا توند بـ چەمکێن جیوسیاسی و ڕەنگێ ئەردی ـڤە ھەیە، وەساژی سەقا کارتێکرنەکا سەرەکی دکەتە سەر لڤین و کاروبارێن سەربازی بـ تایبەتی لـ دەمێ ھێرش برنێ یان بەڕەڤانی کرنێ. دجیھانێ ـدا گەلەک نموونە ھەنە لسەر وان جۆرێن ھێرشێن نەسەرکەفتی یێن کو ژ ئەنجامێ نەگونجانا سەقای تۆشی شکەستنێ بووی، ھەروەکی ھێرشا دیرۆکی یا ناپلیۆنی بۆ سەر ڕۆسیا و ھەروەسا ھێرشا ھێتلەری بۆ سەر ڕۆسیا. ژبەرھندێ سەرکردەیێن مەزن یێن بەرۆکێن شەڕی بـ تایبەتی ئەوێن خودان ئەزموون و سەربوور گرنگییەکا تایبەت بـ گوھۆڕینێن سەقای ددەن لـ دەمێ ھێرش برنا زەمینی و دەریایی و ئاسمانی.
دیاردێن بەرگە ھەوای ژ (گەرما و سەرما و پەستانا ھەوای و باو باران و تۆزبارین) ڕاستەوخۆ کار دکەنە سەر لڤینێن سەربازی بـ تایبەتی لـ دەڤەڕێن چیایی و بیابانێن چۆل ژبەرھندێ کەسێن سەربازی پێدڤی بـ ڤەکۆلینا سەقای و زانینا گوھۆڕینان ھەیە.
- پەیوەندییا ناڤبەرا سەقای و کریارێن سەربازی دوو ڕەنگا یان دوو ڕێکا دگریت:
(١) ھندەک جاران بـ مفا دبیت وەکی چەوا سوپایێ ڕۆسی شیا مفای لـ بەستنا ئاڤا (لادۆک) وەربگریت بۆ ڕاکرنا دوورپێچا سەر باژێڕێ (لێنینگراد) لـ ساڵا (١٩٤٣ – ١٩٤٤)ـێ. ھەروەسا ھەوا ئەڵمانیا بۆ سەر وەڵاتێ (پۆلەندا) لـ سەردەمێ شەڕێ جیھانی یێ دووێ کو ڕەوشا سەقای ھاریکار بوو بۆ وێ ھەوێ. ھەروەسا شیانێن ڕەڤینا ناپلیۆنی لـ ژێر دەستھەڵاتا ئەمیراڵێ بریتانی (نێلسۆن) بـ مفا وەرگرتنێ ژ تەم و مژا دەڤەڕا ڕۆژھەڵاتا دەریایا ناڤەڕاست.
(٢) ھندەک جاران ـژی زیانێ دگەھینیت وەکی شکەستنا ھەردوو ھێرشێن ناپلیۆنی و ھێتلەری بۆ سەر ڕۆسیا و شکەستنا سوپایێ (قمبیز) شاھێ فارسا لـ بیابانا ڕۆژئاڤایێ وەڵاتێ مسرێ ژ ئەگەرێ ھاتنا بایێ (الخماسین). - تۆز بارین و کارتێکرنا وێ لسەر کریارێن سەربازی (ھێرش و بەڕەڤانیێ)
ژبەرکو ئەڤڕۆ پێلەکا تۆزبارینێ بسەر چەند دەڤەڕەکێن عێراقێ و ھەرێما کوردستانێ ـدا گرت، و بیە ئەگەرێ وێ چەندێ کو مەودایێ دیتنێ گەلەک کێم ببوو، مە بـ فەر دیت ڤی بابەتی و چەند ڕێنماییەکا بدەینە دیارکرن داکو کەسێن سەربازی و پێشمەرگە لـ دەمێ تۆزبارینێ دپاراستی بن و دویر بن ژ ھەر ئاریشەکێ..
تۆز بارین دیاردەکە ژ دیاردێن سرۆشتی کو دگەل گوھۆڕینا سەقای پەیدا دبیت ژ ئەگەرێ زێدە بوونا ھەلدانا ھەوای، و ئەڤ دیاردەیە وەکی ھەمی دیاردێن دی یێن کەش و ھەوای کارتێکرنێ لسەر ئۆپەراسیۆن و لڤینێن سەربازی یێن جۆراوجۆر دکەت چ زەمینی بیت، یان دەریایی یان ئاسمانی و لـ ھەردوو ڕەوشێن ھێرش کرنێ و بەڕەڤانی کرنێ. دێ شێم بێژم کو دیاردەیا تۆزبارینێ بـ بەراورد دگەل دیاردێن دی یێن وەکی با و بارانێ و تەم و مژێ پتر کارتێکرنا نەرێنی دکەتە سەر کریارێن سەربازی، ژبەرکو بۆ نموونە تەم و مژ دبیت تنێ کارتێکرنێ لسەر مەودایێ دیتنێ بکەت و کێم بکەت، ھەروەسا با و باران ـژی تا ڕادەکی کارتێکرنێ دکەن لسەر پێشڤەچوون و لڤینێن سەربازی، لێ تۆزبارین ژ چەندین ڕەخاڤە کارتێکرنا نەرێنی دروست دکەت ژوان ـژی کێم بوونا مەودایێ دیتنێ، کو ڕێگریێ لـ پێشڤەچوون و لڤینێن کاروانێن سەربازی دکەت و ئاستەنگا بو دروست دکەت و دھنگێڤیت، و ھەروەسا کارتێکرن لسەر گەوریێ و کۆئەندامێ ھەناسێ کو دبیتە ئەگەرێ کوخکێ و تەنگەنەفەسیێ، و کارتێکرن لسەر دیتنێ و ئازراندنا چاڤا ژ ئەگەرێ ڤەگوھاستنا میکرۆب و ڤایرۆسا بۆ ناڤ چاڤا کو ئەڤەژی دێ بیتە ئەگەرێ ھندێ کو سەربازی شیان نەبن بـ باشی و ڕووھنی دەوروبەرێن خۆ پێ ببینیت.
ھەروەسا دبیت ئەڤ دیاردا تۆزبارینێ کارتێکرنەکا ئەرێنی و بـ مفا بۆ دوژمنی بەردەست بکەت و ببیتە دەلیڤە کو ھێرشێ بکەت و دربا خۆ بـ وەشینیت نەخاسمە ئەگەر دوژمنی چەک و کەلوپەل و کەرەستە و ئامیرێن سەربازی یێن پێشکەفتی ھەبن و بەرامبەرێ وی وەکی وی نەبن یان لاواز و نەبەرامبەر بیت، یان ژی وەکی تیرۆرستێن داعشێ کوشتن و گرتن و مرن و ژین و ڕەوشا سەقای بـ ھەمی ڕەوش و دیاردێن خۆڤە ئەرێنی بن یان نەرێنی بۆ وان گرنگ نەبیت و کوشتنا بەرامبەرێ وی لـ دەف وی ھیچ بھایەک نەبیت.
لەوما بۆ ھندێ داکو گیانێ سەربازان لـ دەمێ تۆزبارینێ یێ بـ سەلامەت بیت و تۆشی چ ئاریشە و ئاستەنگا نەبن، دڤێت فەرماندە بـ ھویری و ھشیاری و لێزانی سەرەدەریێ دگەل ڕەوشێ بکەت و چاڤدێریێ لێبکەت و بزانیت چ دبەرژەوەندییا وی و سەربازێن وی دایە بڕیار و فەرمانێ لسەر بدەت، ھەروەسا ژلایێ خۆڤەژی پێدڤییە کەسێ سەرباز یان پێشمەرگە لـ دەمێ تۆزبارینێ دئەرکێ زێرەڤانی کرنێ ـدا چەند خالا بەرچاڤ بگریت داکو یێ پاراستی بیت و تۆشی چ نەخۆشی و ئاریشا نەبیت…
(١) ھشیاری لـ دەمێ ئەرکی و زێرەڤانی کرنێ ـدا بـ تایبەتی بـ شەڤێ، و چاڤدێری کرنا دەوروبەرێن خۆ بـ ڕەنگەکێ چڕ داکو یێ ھشیار و بـ ئاگەھ بیت لـ ھەر تشتەکی و ھەر لڤینەکا لـ دەوروبەرێن وی دھێتە کرن.
(٢) بکارئینانا ئامیرێ ڕۆناھیدەر (لایت) یان دووربینا شەڤێ (ئەگەر ھەبیت) بۆ دیتنا دەوروبەرێن خۆ بـ ڕەنگەکێ باش و ڕووھن.
(٣) بکارئینانا ماسک و دەمامکا یان ھەر تشتەک و ھەر ئامرازەکێ دی کو ڕێگریێ لـ چوونە ژوورا تۆز و غوبارێ بکەت بۆ ناڤ دەڤی و گەوریێ و کۆئەندامێ ھەناسێ داکو تۆشی کوخکێ و تەنگەنەفەسیێ نەبیت و نەبیتە ئەگەر شیانێن ئەرکی و زێرەڤانی کرنێ و بەڕەڤانی کرنێ نەمینیت.
(٤) بکارئینانا بەرچاڤکا بۆ پاراستنا چاڤا ژ ھەر میکرۆب و ڤایرۆسەکی داکو نەبیتە ئەگەرێ ئازریانێ و خوریانێ و کارتێکرنا خراب لسەر چاڤا و دیتنێ دروست نەکەت.
ژبەر ڤێ چەندێ، بەری ئەنجام دانا ھەر کریارەکا سەربازی چ ھێرش بیت یان بەڕەڤانی، دڤێت فەرماندەیێن بەرۆکێن شەڕی ھەمی پێزانینان دەربارێ توخمێن سەقای و چەوانییا گوھۆڕینا سەقای کۆم بکەن و بزانن داکو تۆشی ئاریشە و ئاستەنگا و شکەستنێ و ژناڤچوونێ نەبن.
خودایێ مەزن ھاریکارێ ھەمی پێشمەرگا و پارێزڤانێن وەڵاتی بیت و وان بپارێزیت ژ ھەمی بەڵا و ئاریشە و نەخۆشییا.
- دکاری هەموو بابەتێن خۆ لێرە ببینی …