ڕێرەوا داود

ئاوارە نێروەیی

وەکی دهێتە زانینن ڕێرەوا داود دێ بیتە ڕێرەوا ئاسایش و ئابوریێ دناڤبەرا عێراق و ئیسڕائیلێ دا ئەڤ ڕێکە دێ چەوا دروست بیت و دێ چەوا ئیسرائیل ــ عێراقێ/کوردستانێ ئێخیتە سەر رێرەوا کەنارێن ئاڤێ و کورد دێ چەوا ببن خودان دەولەت ؟

ئەڤە ماوەیەکە رۆژهەلاتا ناڤەراست ب ئەگەرێ جەنگا دناڤبەرا (ئیسرائیل ــ حەماس)ــ( ئیسرائیل ــ حزب اللە)کەڤتیە
بارودوخەکێ سیاسی یێ بهێز ئەڤ جەنگە ژی زووی بدوماهی ناهێت ژبەر کو شەرێ ئیسرائیلێ ب پشتەڤانیا ئەمریکا و هاوپەیمانێن وێ دەستپێکریە و هەر ئێک ژ لوبنان و یەمەن و سوریا و عیراق و ئیران ل چارچوڤەیێ ڤێ ململانێ یە لێ بەلێ سەبارەت ب لوبنان و یەمەن و سوریا و عیراق بەشەکە ژ دروستکرنا رێرەوا داود و هەروەسا تورکیا و ئیران ژی دبیت بێدەنگیێ ل گهورینا نەخشە و پێگەهێ سیاسی و جوگرافیێ بکەن حەتا ئیسرائیل بشێت رێرەوا داود حەتا سوریا دروست بکەتن .
دەولەتا تورکیا چەوا لێ دنێریتە رێرەوا داود؟
رێرەوا داود گرنگیەکا زۆر بو پێگەهێ ئیسرائیل ــ کوردستانێ هەیە و ب ئەگەرێ ڤێ چەندێ ژی لایەنێن سیاسی یێن تورکیا هاتنە دەنگ کو گوتەبێژێ پارتا داد و گەشەپێدانێ (ئاکپارتی) رەخنە ل سەروک وەزیرێن ئیسرائیلێ بنیامێن نەتەنیاهوو گرت و راگەهاند کو ئەو ب مژویلی گوهورینا نەخشەیێ ناڤچەیێ یە و دروستکرنا رێرەوا داودە ئەڤ ژلایێ تورکیا ڤە تاوانەکا مەزنە ، و ئەڤ پرۆژەیە مەترسیێ لسەر پێگەهێ تورکیا کێمتر دکەت و چ دی نابیتە وەلاتەکێ گرنگ یێ ئاڤێ ل رۆژهەلاتا ناڤەراست .

رێرەوا داود چییە؟
ب گورەی بەشەک ژ سەرچاوا دبێژن کو رێرەوا داود بوو بەرفرەهکرنا ئیسرائیلێ یە، و ئەڤ رێرەوە عیراق و سوریا و ئیسرائیل بخۆڤەدگریت و پلانا دووەم یا ئەمریکا دهێت نیاسین .
رێرەوا داود ژ تلئەبیبێ دەسپێدکەتن بو بلنداهیێن جولان ،سوێدا،تەنەف، حمس ،دێرەزور ، حەسەکە درێژ دبیت حەتا سنورێ عێراق دبریت و دێ بیتە رێوەوا ئاسایش و ئابوریێ ل ناڤبەرا ئیسرائیل و عێراق .
سەرچاوێن تورکان دبێژن کو ئەڤ رێرەوە ب پشتەڤانیا ئەمریکا دروست دبیت و دوو ئارمانج ژی هەنە ، یا ئێکێ گرێدانا ئیسرائیلێ ب عێراقێ ڤە ب رێکا سووریا ، یا دووێ گەهاندنا سنووری کوردستانا مەزنە ب کەنارێن دەریا ناڤەراست .

ئەمریکا دڤێت عێراق ل ڤی شەری خوە دوربگریت؟
هەر سەبارەت ب بڤی بابەتی ڤە وەزارەتا دەرڤە یا ئەمریکا هوشداری ل وێ چەندێ کریە کو ئەمریکا گەلەک یا نیگەرانە ل گروپێن چەکداریێن نێزیک ئیرانێ ل ناڤ خاکا عیراقێ کو بەردەوامن ژ نەسەقامگیریا دوخا ناڤچەیێ بەردەوامژی عیراقێ دئێخنە د مەترسییا شەرێ دناڤبەرا ئیسرائیل و حزب اللە لوبنانی کو عیراقێ چ پەیوەندی ب ڤی شەری ڤە نینە ئەمریکا ژی یا بەردەوامە ل هەولا بوو دوورخستنا عیراقێ ل شەرێ نوکە یێ دناڤبەرا حزب اللە لوبنانی و ئیسرائیل و حەماسێ و دگەل حکومەتا عیراقێ لسەر هێلە ل دەربارەی گرنگیا رێگری کرنا ل وان هێرشا لناڤ سنوورێ عیراقێ دا.
مەترسییا مقاومەیا ئیسلامی ل عیراقێ چییە ،
هێرشێن مووشەکی یێن ڤان دوماھیا یێن ئیرانێ بو سەر ئیسرائیل و پێشرەویێن سوپایێ ئیسرائیل ل باشورێ لوبنانی کو ئەڤ پێشرەویێن سوپایێ ئیسرائیل بوو ئەگەرێ کوشتنا حەسەن نەسروللەی و هەروەها گرووپێن چەکداریێن نێزیک ئیرانێ کو ل عێراقێ چالاکن راستەوخۆ راگەهاند کو دێ بەرسڤا ئیسرائیل و ئەمریکا هاوپەیمانان دەنەن ل ماوێ چەند رۆژێن رابردوو چەند هێرش کرە سەر بنگوهێ عەین ئەسەد و چەند سەربازێن ئیسرائیلێ بریندار بوون و هندەک ژی هاتن کوشتن ئەڤ دەم دا ئیسرائیل هوشداری ل وێ چەندێ کریە کو گرووپێن چەکداریێن نێزیک ئیرانێ ل ناڤ خاکا عیراقێ دێ هێنە ئارمانج کرن ئەڤ ژی مەترسییا بەرفرەھبوونا شەری دهێتە ئارا و کۆمەلگەها نیڤدەولەتی ژی ئینایە سەر خەت.
تورکیا ل چ دترسیت دۆغو پەرینچەک ل بەرنامەیەکێ تلەفوزیونی دا روژا ٨ ــ ١٠ــ ٢٠٢٤ بەحس ل نێزیکبوونا ئاکپارتی و مەهەپە و دەم پارتی رەخنەیەکا توند ل ئاکپارتی و مەهەپە گرت سەبارەت ب تەوقەکرنا دەولەت باغچەلی سەروکێ مەهەپێ دگەل فراکسیۆنا دەم پارتی زێدەتر گوت ژی ل رێرەوا پەرلەمانی دەمەکێ تووشی ئێک دبن یان ل کومبوونەکێدا تەوقە بکەن ئەم ژی دێ تەوقێ کەین و هەر ئەڤ ژی راستە بەلێ لناڤ هولا پەرلەمانی تو لسەر کورسییا خو راببی دگەل سەرکردێن مەهەپێ بچیە لایێ دەم پارتی تەوقێ دگەل بکەی ئەڤە بەشەکێ پرۆژێ رێرەوا داودە، هەروەها پەرینچەک دبێژیت ئەگەر کوردستانەک بهێتە دامەزراندن بێ سێ و دوو هێزێن پێشرەویێن سەرەکیێن کوردێن تورکیا ناهێت دامەزراندن و ناڤەندا وێ ژی دێ دیاربەکر بیت هەر ژبەر ڤێ چەندێ ژی دەولەتا کوردستانێ ژی بێی کوردێن کوردستانا باکور (تورکیا)دروست نابیتن، د نوکەدا ب نهێنی هندەک گفتوگۆ ل ناڤبەرا تورکیا و پەکەکێ دا هاتینە ئەنجامدان سەبارەت ب پرۆژێ ئاشتیێ ل تورکیا و چەکدانا پەکەکێ ، ئەڤە چەند رۆژە بارودوخەکێ سیاسی یێ نوی ل تورکیا هاتیە پێش ئەڤ ژی لدویڤ وێ چەندێ هاتیە ئێکی ڤێ هەیڤێ ل رێورەسمێن دەستپێکرنا سالا نوی یا یاسادانان ل پەرلەمانێ تورکیا ،کو دەولەت باغچەلی سەروکێ مەهەپێ چوویە لایێ تونجەر باکرهان هەڤسەرۆکێ دەم پارتی و پەرلەمانتارێن وێ پارتێ و تەوقە دگەل کریە ، ئەڤ ژی ژبەر هندێ ڤەدگەریتەڤە کو بەرپرسێن دەم پارتی ئامادەیا خو یا دەربری بو هەر قوناغەکا نوی و دانوستاندنا دەربریە تولای حاتیم ئۆغوللاری هەڤسەروکێ دەم پارتی وێ ژی گوت ئامادەنە بوو دانوستاندنا بەلێ پێویستە پێنگاڤێت کرداری بن نەبتنێ گوتن بن
تا کو ڤی دەمیدا ژی بەرپرسێن تورکیا و پەکەکێ چ لێدوان دەربارەی هەولێن دەستپێکرنا دانوستاندنا دناڤبەرا ( ئوجەلان ــ ئەنقەرە ــ قەندیل) نەداینە .

ژ ڤێ هەمیێ گرنگتر ئەو ل دوماهییا ڤی جەنگی کورد ب سەرکەڤتیێن ئێکێ دێ هێنە هژمارتن و کورد دێ ب خودان دەولەتەک سەربەخۆە و عێراقێ ژی دێ بیتە سێ هەرێم یێن جێواز و هەر ئێک تورکیا و سوریا و ئیران بەشەکێ ژ خاکا خو ژ دەستدەن و کورد ل رۆژئاڤایێ سوریا حەتا ئیسرائیلێ دێ کەڤیتە سەر رێرەوا کەنارێن ئاڤی و هەر ژبەر ڤێ چەندێ ژی رۆژهەلاتا ناڤەراست دێ ژ مەزنترین کێشەیێ هێتە رزگارکرن .