ژنا کورد عادیلە خانم دبیاڤێ حکومداریێ دئاڤاکرنا جڤاکی دا،
زەنون سلێڤانەی ، زاخو
سەبارەت ل کوردستانا باشور ژنەکا پری ناڤدار بناڤێ (عادیلە خانم)تێتە ناسکرن ژنەکا وێرەك و چاف نەترس بوو زانا و خۆەدان کەساێەتی بووێە بناڤ و دەنگیاوێ باندورەکا مەزن لسەر جڤاکا وی دەمی هیلایێ بو نڤیسکارێ ئنگلیز(ئەدموندس] بەرهەمێن خوەدا ب دوور و درێژی لسەرنڤێسی یە و رومەتەك مەزن دایێ ڤێ یەکێ ژی بەلاڤبونا ناڤداریا عادیلە خانمێ زورتره کریە ،
گەر مروڤ لسەر رەوشا ژنا کورد براوەستیت ل پێشیێ ناڤێ ڤێ خانما چەلەنگ جهەکی تایبەت گرتیە ل سالا (۱۸٥۹)ێ هاتیە لسەر دونیایێ ل سالا(۱۹۲٤)ێ دژیێ (٦٥)سالیێ دا کوچاخوەێا داویێ کریە،
عادیلە خانم ل بەشەکێ کوردستانا روژهەلات ل هەرێما (ئەردەلان)مەزن بووێە میریتی یا ئەردەلان پایتەختاوێ باژێرێ (سنە) کو دەمەکێ دا بووێە جهێ ناڤداریا ئەدەبیاتا کوردی بابێ وێ ئەفسەرەکی بناڤ ودەنگ بو ل تەهرانێ . کورێ وێ بنافێ(تاهربەگێ جاف) هەلبەستڤان بووێە بکورتی عادیلە خانم ژ مالباتەکا ناڤدارە ل سالا(۱۸۹٥)ێ بووێە سەروکا هوزا جاف ل دەور و دورا باژێرێ (حەلەپچە)ئەڤ باژرێرە وەکو ناڤەندەکا ڤێ هوزێ بووێە ،
پشتی دەمەکێ ژ (عوسمان پاشا) هەرێمدارێ دەفەرا شاهرەزور بوو،
ئەڤ دەڤەرەکا بەرفرەهـ بو دناڤ ئاخا کوردستانا باشور دا دمینیت ، هەروەسا جهێ بازرگا نیا باژێرێ حەلەپچە بووێە،حکومداریا وێ نە بتنێ پشتی مرنا مێرێ وێ بووێە ،لێ ژبەری مرنا هەڤژینێ وێ ڤێ خانمێ هندەك ئەرك وکارێن مێرێ خوە هلدابون سەرملێن خوە عادیله خانم خوە پتر دناڤا هوزا جاف خوەداێە هەڤنیاسین،
دیسان بازرگانێن کو رێیا وان د حەلەپچە را دەربازدبیت ئەڤ خانمە وەکە ئاغا ژنەکێ تێتە ناسکرن حەزکرن و سەرەدانا وێ دکرن ،
پشتی ل سالا(۱۹۰۹)ێ عوسمان پاشا کوچا خوەێا داویێ کری ئێدی هەموو کاروبار دکەڤیتە سەرملێن وێ ل باژێرێ حه لە پچە ب قاسی (۱٥) سالان حکومداریا ڤێ باژێری کریە ،
عادیلە خانم فی باژێری جوان دکەت و سوسەکێ ئاڤادکەت ئێدی هاتن وچونا بازرگانان زورتردبیت هەروەسا بارێ ئابوری ژ پێشدکەڤیت ژبەر کو لسەر سنورێ عێراقێ وئیرانێ دمینیت ژ ئالیەکێ دیڤە باغچە وئاڤاهیێن مەزن ل حەلە پچە ئاڤادکەت،
عادیلە خانم لڤی باژێری دادگەهەك ژی ئاڤاکر ئەو دبیتە سەروکا دادگەهێ هەروەسا گرتیخانەێەك ژی ئاڤاکر ژبو کەسێن تاوانبار لسەر کەساێەتیا وێ بناڤێ(عەدالەت وەکهەڤی)بەلاڤ بووێه،
ناڤێ عادیلە خانم ژ ئالیێ ئنگلیزان ڤە وەك شاهبانەێا بێ تاج یاشاهرەزور تێتە ناسکرن دەمێ کو ئنگلیز ل عێراقێ پایە یەکێ وەك (خان)ب بهادار دابویێ کو جهێ پەیڤا(جەنگاوەر.. مێرخاسی )دگریت ،
روژهەلاتناس(سون)ئێکەمین کەس کو پێزانینێن دەولەمەند دەربارەی ڤێ خانمێ پەسن وپێناسەدکەت ،
ئانکو دەمەکێ دگەل کورێ وێ عادیلە خانمێ بووێە سەرەداناوێ ئەو وەك نڤیسەرەك لجەم وێ کاردکەت پاشان گەریان ویادگاریێن خوە ددەتە چاپەمەنیێ تێتە چاپکرن دنڤێسینین خوەدا جهەکی تایبەت دایە ڤێ خانمێ تێتە زانین وشاهاتیا عادیلە خانمێ دا چ جاران جوداهی دناڤبەرا ژن و مێران دا نەکریە دوێ بو کارێن مێران هلداێە سەرملێن خوە و سەرکەفتی ئەنجام داینە تێتە گوتن هەروەسا کوچك ودیواناوێ دپربوون ژن ومێران ئەڤ هەمی ئەرك وبەرپرسیارەتیێ دئێخیتە دخزمەتا خەلکێ دا کو دەستیری داێە بدەهان روناکبیرو نڤیسەڤان وگەروکێن بیانی وێنەێن وێ بکێشن هەڤسەنگی وهەلسەنگاندنا مێرخاسی وچەلەنگیاڤێ خانمێ دبیاڤی وحکومداریێ وخرمەت وئاڤاکرنا جڤاکا وەلاتی دا ،
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.