ژ بیرکرنا دیرۆکی …. مەترسیە دیرۆک دووبار ببیت!
سادق سالح/ بابێ جەنگوی
ب موخابنیڤە دیرۆکا مە کوردا یا ب کارەسات و موسیبەتا هاتیە فرچک کرن و ئەم وەک کورد دناڤ کارەساتا و مالوێرانی و داگیرکاری و تاڵانکاریێ دا ژ دایک بووینە و مەزن بووینە و ب کورتی مرۆڤ د کاریت بێژیت هەر مرۆڤەکێ کورد ب خۆ سەرهاتیەکا تراژیدیایە و کوردستان ب خۆژی وارێ کارەساتانە. ب درێژیا دیرۆکێ ب زانا بوون و سیستماتیک پلان ژ بۆ نەهێشتا گەلێ کورد هاتیە دارشتن و ب رێ و رێبازێن هۆڤانە کورد و کوردستانی هاتینە قرکرن و ل ناڤ برن.
دۆژمنێن داگیرکەر هەر تشتەکێ گرێدای ب گەلێ کوردڤە تالان و ژ ناڤ برینە. ئەڤ چەندا مە گۆتی بەشەکێ گرنگ و مەزننە ژ دیرۆکا گەلێ کوردستانێ. ئەگەر ئەم ژ ڤان کارەسات و سەربۆرێن دیرۆکی مفای وەرنەگرین و وان ب شێواز و مێتۆتێن زانستی و هۆشمەندانە ئانالیز نەکەین، ئەگەر و هزرێن ل پشت ڤان کەس و لایەنێن ئەنجام دەر ب زانابوون و شارازایی داتا و دێکۆمێنت نەکەین و ب رەنگەکێ بەرپرسانە کار ژ بۆ نەهێتە کرن گۆمان تێدا نینە کو دیرۆک خۆ دووبارە نەکەت ئەوا ئیرۆ مە ب خەبات و تێکۆشان و بەرخۆدانەکا مەزن و بهایەکێ گران مە بدەست هینایە وندا بکەین و زۆر دەستی و شۆفێنی و خۆت پەرستی و دیکتاتۆریت جهێ پرۆسا دیموکراسیێ و ئاڤا کرنا جڤاکا مەدەنی بگریتەڤە. هەروەک ئەم ب بەردەوامی و هەر رۆژ ب چاڤێن خۆ د بینین کو چەوا هزرا شۆفینی و نەتەوەپەرستا خۆ پەرست د عیراقا ئەڤرۆ دا سەر هەڵددەت جارەکادی د دەم و دەستگەهێن سیاسی و کۆمەلایەتی و ئابووری و د هەمی وارێن رێڤەبەریا عێراقێ جهێ خۆ د گرن و ب پشتگیری و هەڤکاریا وەلات و چیرانێن عێراقێ کو دیموکراسیەت یان هەبوونا وەڵاتەکێ دیموکرات ل رۆژهەلاتا ناڤین بۆ دەستهەلاتداریا وان نە جهێ رەزامەندی و بەرژەوەندیا وان دایە دژی هەمی پرۆژەیێن دیموکراسی د رادوەستن و د بنە ئاستەنگ و ئاریشە بۆ بەرەوە پێش برنا پرۆسا دیموکراسیێ ل عێراقێ ب گشتی و ب تایبەت ل هەرێما کوردستان باشوور ئەم هەمی گەنگەشا دیموکراسیەتێ و ئاڤا کرنا کۆمەلگەهەکا مەدەنی کو رێزێ ل نرخێن مرۆڤایەتیێ بێتە گرتن دکەین ژ بۆ کو ئەڤ مەبەستە بێتە بەرهەمدار کرن و بکەڤیتە وارێ ژیانێ پێویستە ئەم زۆر د مۆکڕبین ل هەمبەری هزرو ئایدپلوژیەتا شۆفینی کو ئەگەرا سەرەکێ یە بۆ هەمی وان کارەساتێن ب سەرێ گەلێ عێراقێ ب گشتی و ب تایبەت گەلێ کوردستانا باشوور هاتین. پێویستە بەردەوام تاوان وکارەساتێن کو د ئەنجامێ سۆفینیزمێ پێک هاتینە دیار و ئاشکرا بکەین و نەهێلین بێدەنگی ل هەمبەری ڤان هزرا کو جارەکا دی خۆ د رێڤەبەریا عێراقێدا خۆیا دکەت پێک بێت و ب مەترسیا وێ گرنگی بدەین و پێویستە بدەینە زانین کو بێدەنگ بوون و ژیبیر کرنا وان کارەساتا کو ل هەمبەری گەلێ کورد ب تایبەت و عێراقی ب گشتی هاتینە ئەنجام دان ژیبیر کرنا دیرۆکێ یە و ژ بیر کرنا دیرۆکێ مەترسیە کو دیرۆک دووبار ببیت.
ژ بو کو دیرۆک دووبارە نەبیت و جارەکادی ئەو کارەساتێن ب سەرێ گەلێ مە هاتین دووبارە نەبن و پروسا دیموکراسیێ و دامەزراندنا جڤاکەکا مەدەنی کو رێز ژ نرخ و مافێن هەر تاکەکی بێتە گرتن و بەردەوام بیت چەند ئەرکێن گرنگ و ژ پێویستیێ پێویست تر د کەڤنە سەر مللی حکومەتاهەرێما کوردستانا باشوور و هەمی پارت و رێکخراو و دەستگەهێن سیاسی و مەدەنی و هەروەسا راگەیاندنا کوردی ب هەمی جۆرێن خۆڤە کو
ب کۆرتی د ڤان چەند خالاندانە:
*پێویستە ب شێواز و مێتۆتێن زانستی ڤان هەمی کارەسات و جینۆسایتین ب سەرێ گەلێ کورد هاتین داتا و دێکۆمێت بکەین ( دەنگ، وێنە، فیلم و نڤیس و …هتد) و هەروەسا ب بەردەوامی ل سەر ڤان دیکۆمێنت و بەڵگەیان گەنگەشە و سمینار و کۆنفرانس بێنە دارخستن و نڤشێن ئەڤرۆ و پاشە رۆژێ بێنە ئاگادارکرن و پەروەردەکرن و هەروەسا ئەنجامێ ڤان دیکۆمێنتا ب بریارەکا سیاسی ببنە بەشک ژ وانێن پەروەردەیی و د قۆناخێن پەروەدرێ دا ژ باخچەی زارۆکان هەتا د گەهتە خوێندنێ باڵا بێتنە خواندن. ب باوەریا من ئەڤە ئەرکەکێ گرنگێ حکومەتێیە و هەروەسا بەرپرسیارەیەکا دیرۆکیا پارت و رێکخراوێن سیاسی و مەدەنی و راگەیاندنا کوردینە.
*ب دیتنا من پێویستە ئەو هزر و ئایدۆلوژیێن کو د بینە د بنە ئەگەرا تۆند و تیژی و کارەساتان چ د قاتا ناڤنەتەوی و هەروەسا عێراق و کوردستانێ دا بێنە دەست نیشان کرن مینا هزرێن نژاد پەرستی و هزرێن نازیزما هیتلێری و شۆفینیزما داگیرکاران و هزرا شۆفئنیزما عەرەبی بەعسی و …هتد ب زمانەکێ ساکار وەک نامیلکە و برۆشیر و بێ راوەستان و سیستماتیک د ناڤا گەلدا بێنە بلاڤ کرن و جڤین و سمینار لسەر بێنە دان و هەروەسا راگەیاندنا مەدەنی و حزبی و حکومی گرنگیەکا تایبەت ب ڤی بواری بدەن و بەرنامین تایبەت بۆ بێنە پلان کرن و ببیتە ئێک ژ بەرنامە و پرۆگەرامێن ئیستراتیژی بۆ راگەیاندنا کوردی ب گشتی.
*خالا هەری گرنگ ئەوە کو ئەم جڤاکا خۆ لسەر بنگەهێ نرخێن مرۆڤایەتیێ پەروەردە و ئاڤا بکەین مرۆڤایەتیێ د دەرون و هزرو وژدانا مرۆڤێ کوردا بچینین و تاکێ کورد هەر ل دەست پێکا ژیانێ بێتە پەروەردە کرن کو رێز و حۆرمەتا هەمبەری خۆ بگریتن و پەسند بکەت کو هەر مرۆڤەکی و هەر مللەتەکی تایبەتمەندیێن خۆ یێن هەیم و پێویستە ئەم بێینە هین کرن کو رێزێ ل ڤان جۆداهیا بگرین و رەنگ و هزر و باوەرمەندی و ئۆل و بیرو بۆچوونێن جۆر ب جۆر د جڤاکا مرۆڤایەتیێ یێن هەنە و ئەڤ هەمی رەنگێن ژ هەڤ جۆدا نیشانا دەولەمەندیا مرۆڤایەتییێ یە. هەڤکاری و نێزیک بوون و رێزگرتن و پەسندکرنا ڤان هەمی رەنگیێ دێ بیتە پالپشت و هێزەکا مەزن کو جارەکا دی ئەو دیرۆکا ب کارەسات و جنۆسایتیا هاتیە نڤیسین و خەملاندن دووبارە نەبیت. ئەگەر ئەم شیاین مرۆڤێ عێراقی ب گشتی و تاکێ کورد لسەر ڤان پرێنسیبا پەروەردە بکەین دێ هنگی مە باوەری هەبیت کو ئەم یێن بەر ب کۆمەڵگەهەکا دیموکراسی و وەک هەڤی د چین و یا گرنگ کو ئە بێژین ئاڤا کرن و دامەزراندنا کۆمەڵگەهەکا کو رێز ژ نرخێن مرۆڤایەتیێ بێتە گرتن. پێویستە ئەوا مە گۆتی ب کریار و ب باوەر بێتە پراکتیزە کرن، بەس ب گۆتنا ماف و یاسا سەروەرە تێرا ناکەت و دیموکراسی و وەک هەڤی و ئازادیا بیروبۆچوونا چ ئەنجام بۆ نابن یا پێویست ئەوە ب ئاوایەکێ زانستی و بەرپرسانە د دەرونێ تاکێ کۆمەڵگەهێ دا بێنە چاندن و ب پرۆسەیەکا درێژخایەن بێنە پەروەردەکرن.
*گەلەکا گرنگە کو حکومەت و هەمی رێکخراو و دەستگەهێن مەدەنی و جڤاکی و سیاسی و راگەیاندن ب گشتی گرنیگیەکا زۆر تایبەت بدەنە بیرهاتنێت ڤان کارەساتا وەک هەلبچە و ئەنفال و گەلەک کارەساتێن دڵتەزینێن دن د دیرۆکا مە دا و ب ڤان هەلکەفتا کۆر و جڤین بێنە ئەنجام دان و برۆشیر و نامیلکە و وێنە و فیلمێن دێکۆمێتن بێنە ئامادە کرن د ناڤ خەلکی دا بێنە بلاڤ کرن ئەرکێ راگەیاندن وئەرکێ سۆشیال مێدیا کوردییە د ڤان هەلکەفتادا بەرنامێن تایبەت بەرهەڤ بکەن.
*گەلەکا گرنگە کەس و کارێن قۆربانیا چاڤ پێکەفتن لگەل وان بێنە کرن و زۆر ب کویری و هوری لسەر کارەساتا پرس بێنە کرن و ئەو پرس و بەرسڤ بێنە داتا و دێکۆمێنت کرن و وەک ئارشیڤ بێنە پاراستن بۆ ئەوکەسێن د پێشەرۆژێ دا بخوازن لێکۆڵینا لسەر ڤان کارەساتا بکەن وەک پێزانینێن باوەر پێ کری بێنە ب کار هینان و هەروەسا د دادگەهێن کو ژ بۆ ڤام مەراما دێ بێنە دارخستن وەک بەڵگە بێنە پێشکەش کرن. پێویستە د ڤی واری دا لەز بێتە کرن چۆنکی گەلەک ژ وان ژ بەر ئەگەرێن جۆر ب جۆر وەخەرا داویێ دکەن و د چنە بەر دلۆڤانیا خودێ و ئەو بەڵگە و پێزانینێن د سینگێ وان دا لگەل خۆ د بەنە گۆری دا…موخابن.
د داویێ دا گرنگە کو بێژم پێویستە دیرۆک وەک زەنگەکا مەترسیدار هەرتم و تم د بیرا مەدابیت و نە هێتە ژ بیر کرن!!
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.