ئەژین خورشید
ئەو جۆرە توندوتیژیانەی کە بەرانبەر بە ئافرەتان دەکرێن له ناو كۆمەلگاو شوێنەکان کاردا چەند جۆرمان هەیە لە گارگەکان یاخود سالۆنەکان یاخود سەنتەرەکان ……..هتد بریتین لە
١-توندوتیژی سێکسی
٢-دەستدرێژی سێکسی
٣- توندوتیژی هاوسەرگیری بەزۆری
٤-توندوتیژی دەرونی
٥- توندوتیژی جەستەیی
٦- بێبەشکردنی میرات، کار، پەروەردە، بەکارهێنانی رێگری لە منداڵبون
توندوتیژی له ڕۆڵی کۆمه ڵایه تیدا
توندوتیژی لە ڕۆڵی کۆمه ڵایه تیدا : زاراوەیەکی چەترییە بۆ هەر کردەوەیەکی زیانبەخش یان زیانبەخش کە دژی خواستی کەسێک ئەنجام دەدرێت و لەسەر جیاوازی کۆمەڵایەتی (لەنێوان ڕەگەزەکان) لە نێوان
نێر و مێ دامەزراوە. ئەمانە ئەو کردارانە دەگرێتەوە کە زیانی جەستەیی، سێکسی یان دەروونی، هەڕەشەی ئەم جۆرە کردەوانە، زۆردارکردن و شێوەکانی دیکەی بێبەشکردنی ئازادی دەکەن. ئەم جۆرە کارانە دەکرێت لە شوێنە گشتی و تایبەتەکاندا ئەنجام بدرێت
هۆکارەکانی توندوتیژی
●وەک کۆمەڵگایەک، زۆر کەس پێیان وایە کە ئاساییە پیاوان کۆنترۆڵی ژنان بکەن. پیاوان باوەڕیان بەوە هەیە کە مافی ئەوەیان هەیە کۆنترۆڵی ژنان بکەن و زۆرێکیش هەست بە ڕەوایەتی دەکەن بۆ نیشاندانی دەسەڵاتی خۆیان بەسەر ژناندا لە ڕێگەی توندوتیژییەوە. لە کۆمەڵگاکانی ئێمەدا، کوڕان و پیاوان لە کچان و ژنان بەهادارترن. ئەمەش دەبێتە هۆی ناهاوسەنگی دەسەڵات لە نێوان ژنان و پیاواندا و لە ئەنجامدا دەبێتە هۆی توندوتیژ
نموونه یه ک له سه ر مافه کانی ژنان له کار و هه وڵه کانی ڕێکخراوی نه ته وه یه کگرتووه کان:
●مافی بەرەنگاربوونەوەی جیاکاری: پەیماننامەی CEDAW جیاکاری دژ بە ژنان لە کاتی کارکردندا تاوانبار دەکات و جەخت لە مافی یەکسانیان دەکاتەوە بۆ هەلی کار و گەشەپێدانی پیشەیی بەبێ هیچ جیاکارییەک. پاراستنی دایکایەتی: نەتەوە یەکگرتووەکان سیاسەت و ڕێوشوێنەکان بەرز دەکاتەوە کە پارێزگاری لە مافەکانی دایکایەتی دەکات و بەشداری دەکات لە هاوسەنگی لە نێوان ژیانی کار و دایکبوون. مۆڵەتی دایکایەتی و باوکان: هەندێک یاسا و ڕێککەوتن بەهێزکردنی پێدانی مۆڵەتی بە پارە بۆ دایکان و باوکان لە کاتی لەدایکبوونی منداڵدا، کە یارمەتیدەر دەبێت لە بەهێزکردنی پاڵپشتی ژیانی خێزانی. مووچەی یەکسان: نەتەوە یەکگرتووەکان پشتگیری لە بنەمای یەکسانی مووچە دەکات لە نێوان ڕەگەزەکاندا کاتێک کارێکی هاوشێوە و هاوشێوە ئەنجام دەدەن. بەرەنگاربوونەوەی هەراسانکردنی سێکسی: نەتەوە یەکگرتووەکان هانی پەسەندکردنی سیاسەتەکان دەدات بۆ بەرەنگاربوونەوەی هەراسانکردنی سێکسی لە شوێنی کار و لە ژینگەیەکی سەلامەت بۆ ژنان. بەهێزکردنی ژنان لە بەشداریکردنی ئابووریدا: نەتەوە یەکگرتووەکان ئامانجی برەودانە بە بەشداریکردنی ژنان لە هێزی کاردا بۆ بەهێزکردنی توانا ئابوورییەکانیان لەڕێی فێربوون و ڕاهێنانەوە. نەتەوە یەکگرتووەکان کاردەکات بۆ بەهێزکردنی ڕۆڵی ژنان لە بواری کاردەرفەتی دارایی و ابینکردنی دەرفەتی دارایی و بەهێزکردنیان
پێویستە سەندیکانی کرێکاران لە سەر مافەکانی ئافرەتی کرێکار پێدەچونەوە بکات بەردەوام هوشیار لە کارگرکانی و سەنتەرەکان هەمو ئەو شوینەنەی کە ئافرەت کاری تێدە دەکات بلاو بکەنەوە جگە لە توندوتیژی سێکسی توندەتیژی بەرانبەر ئافرەت دەکرێت لە بێبەش کردن لە موچەو مۆلەتی دایکایەت کە لە شوێنی کار بەرانیەر ئافرەت دەکرێت
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.