▪ دیاردا مروڤێ نەرینی وەك کەسایەتی

مـووسا خالد

هەر مرۆڤەک ب سروشتیا خۆه خودان کەسایەتێ و رەفتارەکا جێوازە ژ کەسێن دی و دگەل ژیانا مە یا رۆژانە دا و زوربەی جاران مروڤ هزرێن نەرینی ژ ژیانێ دا دکەت.ئەڤە تشتەک ئاساییە ،و رەنگە کاریگەریا خۆە یا گرنگ ل سەر مرۆڤی هەبیت یان ھزرا مرۆڤایەتی بۆ شرۆڤەکرن و تێگەھشتن ژ ئەگەرێ گەلەک دیاردەیێن مرۆڤایەتی و لایەنێن ڕەفتاری لنک تاکێ مرۆڤی و د گۆڕەپانا مرۆڤایەتیێ دا ڤەکرن،وبیتە ئەگەرێ تیکچوونا بارێ مرۆڤی یێ دەرونی وەک هزرکرنا خەموکی،و هەروەسا بۆ هزرکرنا نەرێنی بۆ کارەکێ دەستنیشانکری، خو بەرهەڤکرنا مروڤی ر ەنگە بێتە هێزەکا سەرکەفتنێ دکارکرنێ د یان خۆە باشترکرن ژبوو هەڕ رەفتارەکێ یان رەنگە دێ بیتە ئەگەرێ دانا هێزێ بۆ کەسایەتیا وی و هەست ب ترس و دوو دلیێ نەکەت،و ئەگەر خالێن خو یێن لاواز دکارەکی دا بزانی و دەستنیشان بکەی،و ئەڤە دێ هاریکاریا تە کەت،وپتر وی کاری بێ کێماسی بهێلی و بەرەف پێشڤە ببەی.و د دەمـا شکەستنێ دا بۆ مروڤی دیار دبیت،کا هەڤال و کەسوکارێن راستگویێن مروڤی کینە و یێن خاین و دوڕوی کینە. هەر کەفتنەک و شکەستنەک،و دبیتە ئەگەرێ پەیدابوونـا سەربوور و شارەزاییان ژ بو پێشکەفتنا شیان، و هێزبوونا کەسایەتیا مروڤی. ئەڤ شکەستنە،و دێ بیتە ئەگەر چەوانیا خو،و لبەرگرتنا وان ئاستەنگان یێن دژیانا خودا روی ب روی دبیتێ،و دەما کەس یێ بەرهەڤبیت سەرەدەریێ دگەل شکەستن و هزرێن نەرێنیێن خو بکەت د هەر لایەنەکێ ژیانا وی دا، چ تشت نابنە رێگر ژ بو سەرکەفتنا وی.و سەرەدەریکرن و شروڤەکرنا هزرێت نەرێنی و شکەستن و خالێن لاواز،و دێ بیتە ئەگەرێ بدەستکەفتنا ئەنجامێن ئەرێنی،  ڤێجا چ پەیوەندی ب کاری ڤە هەبیت یان ژیانا سوزداریێ یان هەڤژینیێ یان کومەلایەتی بیت ژ بۆ پاشەرۆژەکا باشتر و گەلەک مرۆڤ بۆ چەندین دەمژمێران دتۆرێن کۆمەلایەتیدانە وبکاردئینن بیێ کو چ مفایەکێ یان پێزانینەکێ ژێ وەربگرن،و بەرپرسیاریا خێزان وکارێ خۆ ژی پشتگۆهـ دهافێژن ،گۆمان تێدا نینە کو گەلەک پەیجێن تۆرێن کۆمەلایەتی مفایێ خۆ هەنە،بەلێ زێدە بکارئینانا تۆرێن جڤاکی کاریگەریێ نەرێنی هەنە لسەر ژیان وتەندرۆستیا دەروونی ولەشی کاریگەریا نەرێنی یا تۆرێن جڤاکی، و دبێتە رەفتارێن بەردەوام ێن نەرینێ و ئەگەرێ تۆرێن کۆمەلایەتی جاران ئەگەرێ سەرەکێ تۆشبونا مرۆڤی نە ب خەمۆکیێ وهەست كرن ب بيێ هيزیێ،چونكى بۆرينا دەمەكێ زۆر ل تۆرين جڤاكى بيێ ئەنجامدانا چ چالاكيان يان كاران دبيته ئەگەرێ مانديبونا مێشكى و کێمبوونا هێزێ و رەشبینی و نەرینی بەردەوام كو جاران مرۆڤ بەرپرسە ژ ۆێ نەرینێ، دوو دلى و مانديبونا رەشبێن،یان ژ دەست دانا دەمێن خوش یێن ژيانێ،و وەک ئاڤاکرن ژ نەرینیێ بو ئەرینیێ وەکو گەشبێن دەمێ مرۆڤ دچيت بۆ گەشته كێ یان جهەکی دمينت مژويل ب گرتنا وێنەيان دبیت وێ ماوەیێ دا نەرینێ و زوربەیا هەرە زوڕا رەشبینێ ژبیربکەت یان هەر نامینت وەکو ئابدێتەک نویکرنەکا مێشکی ژ هەموو لایەکێ ڤە .