▪ گەنجینەی عێراق پارەیەکی زۆری لەدەستدا بەهۆی پارتۆکراسیەوە

ئەسرین عاسی شوانی

بۆ ماوەی دوو دەیە عێراقێکی دەوڵەمەند بە نەوت لە دەریایەکی گەندەڵیدا گیرۆدە بووە کە زۆربەی داهاتەکانی چۆڵ کردووە و هاوڵاتیانی خستە ناو بیرێکی قووڵی هەژارییەوە سەرەڕای دەوڵەمەندی وڵاتەکەیان.

دزینی 2.5 ملیار دۆلار لە داهاتی باجی دەوڵەتی عێراق یەکەم جار نییە، بەڵام سەدان ملیار دۆلار لە میزۆپۆتامیا دزراوە و بە شێوەی جۆراوجۆر لەدەستدراوە لەوەتای داگیرکردنی وڵاتەکە لە ساڵی 2003 ەوە.
هەرچەندە حکومەتەکان و دەسەڵاتدارانی دادوەری چەندین لیژنەی لێکۆڵینەوە وفەرمانی دەستگیرکردنی گومانلێکراوەکانیان پێکهێناوە لە حاڵەتەکانی دزین و دەستدرێژیکردنە سەر، بەڵام تا ئێستا یەک دینار نەگەڕاوەتەوە بۆ گەنجینەی دەوڵەت
بەپێی ئەو زانیارییانەی کە لەلایەن کۆمسیۆنی بێلایەنییەوە بڵاوکراونەتەوە و دزەیان پێکراوە لە بەڵگەنامە بەردەستەکانی ئەنجومەنی نوێنەران، جگە لە ڕاپۆرتە ڕۆژنامەوانییەکان، بڕی ئەو پارەیەی عێراق بەهۆی گەندەڵییەوە لەدەستی داوە لە 450 ملیار دۆلار تێپەڕیوە لەوەتای داگیرکردنی وڵاتەکەوە لە ساڵی 2003 ەوە تا ئێستا.
شێوازەکانی گەندەڵی جیاوازن، بەتایبەتی لەو کاتەوەی کە ئەو لایەنانەی کۆنترۆڵی حکومەت و وەزارەتەکانیان دەکەن لە ڕێگەی بەرپرسان و ئەندامانیانەوە لە هەموو بیناکانی حکومەتدا بوونیان هەیە. پرۆسەی گەندەڵی لە ڕێگەی ڕێککەوتنی هاوردەکردن و هەناردەکردنەوەیە،
یان لە ڕێگەی دابینکردنی داپۆشینی دارایی بۆ پڕۆژە خەیاڵییەکان و بەکارهێنانی ژمێریاری ساختە و ئامرازە ساختەکان، جگە لە دزییەکی ئاشکرا کە لە ڕێگەی گواستنەوەی بڕێکی زۆر پارە لە بەشە فەرمییەکان و بانکەکانەوە بۆ هەژماری بانکی لە دەرەوەی عێراق ڕوودەدات، یان دەگۆڕدرێت بۆ کۆمەڵە پارەیەکی گەورە و دەگوازرێتەوە بۆئێران.

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.