بێوارحسێن زێباری
ئەگەر بەحس ژ بابەتێ هەژارترین پارێزگەهــ بکەین ، ئەوە بۆ مە دیار بیت کۆ ئێکەم جار ژ سویچێن نەداد پەروەریا داهاتییە ، ئەڤە ئێکەم و داوی پێنگاڤە کو خوە لێ ڤەشاردی و لێ یا گرنگتر ژ ڤێ ژی ئەوە دەستهەلاتا دهۆکێ ژی خوە ئەگەرە . جونکی هەیا نها وەک پێدڤیبوون خوە نەکریە خودانێ وان کێماسی و ئاریشێن دەڤەرێ د ئاستێ پێدڤی بوونێ دا .
ئەڤە ژی جەندین ئەگەر و فاکتەرێن سەرەکی هەنە چ یێن نافخۆیی چ یێن دەرڤە بن بۆ کارتێکرن و هەبوونا هەژاریی ل دهۆکێ .
“ژئەگەرێن کودهوک ژهەژارترین باژێرێن کوردستانێ یە”؟
. هەڤرکیا سیاسی کۆ ئەڤە بوویە ئەگەرێ سەرەکی یێن کۆ شەرێ وان بوویە سەدەمێ هندێ بەردەوام ئەڤ هەبیت ل لدەڤەرێ ، دیسا ژی ئێک ژ فاکتەرێن دیتر ژی هەبن ئەوە کۆ هەبوونا پەکەکەی ل سنۆرێن دهۆکێ ئەو ژی بوویە ئەگەرێ هندێ کۆ شەرێ خوە تورکیا بجهێلایە و ئینایە ناڤا ئاخا باشوور ئەو ژی پتریا وان لسنۆرێ دهۆکێ یە ، ئەو ژی خەلکێ دەڤەرێ و وان گوندان نەجارن خانی و وار و گوندێن خوە بەردانە و هێلانە ئەڤە ژی بوویە سەدەم کۆ دەست ب ژیانا خوە بەردەن و دەست ژیانەکا دیتر بکەن ، ئەو ژی ل وی دەمیدا زۆر زەحمەت بیت هەتا دەست ب ژیانەکا دیتر بکەن.
ژلایەکێ دیتر ڤە ژی بەردەوامیا بوردۆمانێن وەلاتێ تورکیا لسەر گوند و وارێن خەلکی پارێزگەها دهۆکێ هەم ژ روویێ شەر و ترس هەم ژی نەهێلانا هێزا مە کو قەستا گوندین خوە بکەن . سالانە خەلکەک هەبوویە ژین و ژیارا وان لسەر مەتایی چیایی بوویە لێ دنوکە دا وەک پیدڤی بوون نکارن قەستا ئاقاری بکەن بۆ دەستڤەئینان گیایەکێ بۆ دەستڤەئینان داهاتەکێ .
دیسا ژی ئێک ژ فاکتەرێن ئەوە کو هەبوونا ژمارەکا زۆرا ئاواران بوویە ئەگەر هەتا ئەڤە ببیتە کاریگەر لسەر هێزا کاری بۆ بێکاری و نەبوونا دەلیڤێن زیدەتر بۆ خەلکێ خوجهی دهۆکێ و نەتنێ ئاوارەیێن شەرێ داعش بەلکو یێن سوریا ژی کۆ ژمارەکا زۆرا وان قەستا هەریمێ و تایبەت پارێزگەها دهۆکێ کرینە. دبیت کار هەبیت ئەرزانتر ژ یێن مە وەرگرن ئەو کار کەن و یێت مە دمینن بێکار لەوما ئەڤ خالە زۆرا گرنگە و ئێک ژ وان فاکتەرێن سەرەکی دهێت هژمارتن بۆ هەژارایی ل دەڤەری.
دەربارێ فاکتەرێن نافخۆیی ژی زۆرن بەلێ ئەم دێ ماژە دەینە هندەک ژ وانا کۆ ئەو ژی ئێکەم فاکتەر ئەوە کو کێم ترین رێژا فەرانبەرا ل پارێزگەها دهوکێ یە، دەما موچە دهێنەدان پارەکێ زور دچیتە دناڤا بازارێن باژێرێن دیداد هوسا جولەچێدبیت و لیکگوهورین، بەلێ ئەڤە ل دهۆکێ مخابنی ڤە نینە هەبیت ژی لێ ئاستێ پێدڤی بووندا نینە .دبیتە ئەگەرێ هندێ کۆ بو کاری ل گوند و باژێرێن ب سەر پارێزگەها دهۆکێ ڤە قەستا باژێرێن دیتر بکەن بۆ بدەستڤەئینان کارەکێ ئەوا ئەڤە ژی دبیتە سەدەم کۆ هێزا کاری ل دەڤەرێ سەنگا خوە نەبیت .
هەروەسا ژی کو کێمیا یا وەبەرهێنانێ ل پارێزگەها دهوکێ، بێگومان وەبەرهێنان دکەرتێن جوداجودادا ل هەرجهەکی بیت ڤەژاندنا ئابوری پەیدادکەت. بەلێ نە چو رێڤبەرێن وەسا هەبن ل دڤەرێ کۆ بکارن پتر کار لسەر وەربەهێنانئ بکەن یان ژی کار ئادانییەک دیتر هەبیت بۆ لڤینا کاری ئەو ژی نینە و ئەوا ڤەژاندنا ئابووری هەبخو پێشڤەچوونێ بخوڤە نابینتت.لەوما دبینن کۆ پرۆژێن مەزن و ب هێزا کاری ڤە هەبن و پەیدا بن دەڤەرێن دیتر لێ دهۆکێ ئەو نینە .
ئێک ژ فاکتەرێن دیتر یێن نافخۆیی ئەوە کۆ بوویە سەدەم ژ نەبونا چ پروژێن ستراتیجی ل پارێزگەهێ کو سەرنجا خەلکی بیانی یان هاریکاری بو بکەت، وەک فروکخانە یان شەمەندەفر یان چێکرنا جهێن گەشت و گوزاری یێن سەردەمانە و مودرێن و هەیا نها وەکی پیدڤی بوون ئەو کار و پرۆژە هاتینە کرنێ نەد ئاست و خواستا خەلکی داینە و بووینە ئەگەرێ زۆر بۆ دەڤەرێ.
دیار دەکا دیتر هەیە بەهدینان مە بڤێت و نەڤێت دڤێت راوەستاندنەک و خاندنەک بۆ بکەین ئەو ژی پەیڤا “بەلاڤبونا کێشامەلاقی و دوریاتی و بەرژەوەندیێ دناڤا زوربەی تەخەدەستهەلاتدارە ” هندی کار بو وی ە کەسێن نێزیکی وی هەبن خوە کەسێن دی ناکەن خودان لەوما رێژا بێکاریی زۆرترە و نەبوونا دەلیڤێن کاری زۆر ب زەحمەت کەینە و پتریا واستەکاری و مرۆڤکانێ ل دهۆکێ هەیە و ئەو ژی هەر جۆرە هێزەک و لایەنەکێ دێ بینین کۆ ،دوو جۆرە کەسێن رێڤەبرنێ هەنە هندەک ژ وانا بۆ بەرژەوەنیا گشتی و جوانیا دەڤەرێ دکەن و خوە دانین خودان و کار دکەن بۆ پێشئێخستن و پێشکەفتنێ و هندەک ژی تنێ رازیکرنا ئەندام و جهێ خوکرنێ یە ئەو ژی بوویە ئەگەر وەک جۆرە مەلاقیەک دروست بیت و ببیتە ئەگەرێ پاشگەئێخستنا هێزا کاری ل دەڤەرێ.
ئەڤ هندەک خال بوون مە خاندنەک بۆ کری بۆ هندێ کو دڤێت دەستهەلات و لایەنێن خوە ب خودانێ دهۆکێ دزانین ئەڤرۆکە وێڤە هەر ئاریشەک و مەشاکلەک هەبیت هەتا لێرە بلا پەرەک سپی و وژدانە ڤەکەن بۆ هندێ ئیدی بکارن کار و پیشە و هێزا کاری بنەجهبکەن دگەل هەبوونا پرۆژین مەزن و یێن ستراتیجی و نەبوونا وان هێزین نە یاسایی ل دەڤەرێ ب رێیا ئاشتی و دانوستاندنێ هەموو ئەو گرفتە بهێنە چارەکرن بۆ دەستڤەئینانا ناڤەک دیتر بۆ دهۆکێ .
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.