محمد کمال رشید
کوشتن نە رێکە چارەیە بو چارەسەر کرنا ئاریشان
دیاردێن کوشتن و خوکوشتن زوربوینە ب تایبەتی ل ڤان داوییا و روژانە نوچەیێن کوشتن و خوکوشتنێ ئەم د بهیستن و ئەڤ دیاردە ل سەرانسەری کوردستانێ بەلاڤ بویە و لسەر ئاستێ هەمی پارێزگەهـ باژار و باژاروکێن کوردستانێ روژانە چەندین کەس دهێنە کوشتن و هەروەسا چەندین کەس خو د کوژن.
کوشتن نە رێکە چارەیە بو چارەسەرکرنا ئاریشان بەروڤاژی د بیتە ئەگەرێ بەلاڤ بونا گرژی و ئالوزیان دناڤبەرا دو ئالیان دا و دبیت زور کەسێن دی ژی دناڤ هەمان ئاریشە دا بهێن کوشتن ئاریشە مەزن و مەزنتر لێ بهێت ، و ل داویێ د بیتە ئەگەرێ پەشیمانبونا کوشتنکەری و توشی ئاریشەیێن دەرونی دبیت و دهەمان دەم دا ژ یاسایێ ژی خلاس نابیت و دبیت ژیانا خو هەمیێ د زیندانێن تاری دا ببەتە سەری ، لەورا یا پێدڤیە رێکارێن دروست بو چارەسەرکرنا ئاریشا ب گرنە بەر و قەستا یاسایێ بکەن و ب رێکێن یاسایی ئاریشێن خو چارەسەر بکەن.
- د دید و سەرنجێن ئاینی دا نەهی ل ڤی کاری هاتیە کرن و رێک خوش نەکریە بو کوشتن یان خو کوشتنێ بەروڤاژی ئاینێ ئیسلامێ ب دژی ڤی کاری راوستیایە نەخاسمە ئەگەر ئەو کەسێ بهێت کوشتن بێ تاوان بیت، خودایێ مەزن د قورئانا پیروز دا کەرەم دکەت و د بێژیت (مَن قَتَلَ نَفْسًا بِغَيْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسَادٍ فِي الْأَرْضِ فَكَأَنَّمَا قَتَلَ النَّاسَ جَمِيعًا)سورة المائدة الایة٣٢. رامان (هەرکەسەکێ کەسەکی ب کوژیت و ئەو کەسە بێ تاوان بیت یان ژی ببیتە ئەگەرێ فیتنێ هەر وەکی وی کەسی هەمی کەس کوشتین) و چەندین بەلگەیێن دی یێن ئاینی ئایەتێن قورئانێ و حەدیس لسەر ڤی بابەتی هەنە.
هەروەسا یا پێدڤیە گرنگیەکا زور ب ڤی بابەتی بهیتە دان ب رێکێن جودا وەک:
١- ژلایێ رێکخراوێن جڤاکی ڤە گرنگی ب ڤی بابەتی بهیتە دان و بابەت و کور و سمینارێن جڤاکی بهینە رەخساندن لسەر ڤی بابەتی.
٢- وتارا ئاینی یا پێدڤیە مەلا لسەر میمبەرێ گرنگیێ ب ڤی بابەتی بدەن و وتارێن تایبەت لسەر ڤی چەندێ بهێنە خاندن و نەهیا خەلکی بهێتە کرن ژ ڤی کاری.
٣- رولێ حکومەتێ دڤی بیاڤی دا وەک دەست ب سەر گرتنا چەکێ بێ مولەت و سنوردار کرنا چەکێ ب مولەت و گرتنەبەرا رێکارێن پێدڤی و توند کرنا سزایان لسەر کوشتنکەری.
٤-رولێ چالاکڤان و رەوشەنبیرا د ڤی بیاڤی دا و بەلاڤکرنا بابەتێن گرنگ ل سوشیال میدیایێ و میدیایێ دیار کرنا رێکارێن پێدڤی و هاندانا خەلکی بو چارەسەرکرنا ئاریشا ب رێکێن یاسایی.
٥- گرنگیا کەنالێن تلەفزیونی و رەخساندنا بەرنامە و بابەتێن تایبەت لسەر ڤی بابەتی و هەروەسا خو دیرکرن ژ وان زنجیرە درامایێن هاندانا ڤی بابەتی دکەن.
٦- گرنگیا دەروناسا د بیاڤێ خو کوشتنێ دا ب رێکێن گرێدای بابەتێن دەرونی و ئاخفتن دگەل خەلکی و گەهاندنا پەیاما ب رێکێن سوشیال میدیایێ و میدیایێ.
گەلەک خالێن دی هەنە گرێدای هشیاریا جڤاکی و رەوشەنبیری یا خەلکی د ڤی بیاڤی دا ،لەورا داخاز ژ خەلکی دکەین ب هیچ رەنگەکی خو نزیکی چەکی نەکەن و خو ژ کوشتنێ و خوکوشتنێ دویرکەن کوشتن چ ئاریشا چارەسەر ناکەت کوشتن دبیتە ئەگەرێ تێکدانا جڤاکی و پرت و بەلاڤ بونا خێزانی.
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.