ژنا کورد عادیلە خانم دبیاڤێ حکومداریێ دئاڤاکرنا جڤاکی دا،
زەنون سلێڤانەی ، زاخو
سەبارەت ل کوردستانا باشور ژنەکا پری ناڤدار بناڤێ (عادیلە خانم)تێتە ناسکرن ژنەکا وێرەک و چاف نەترس بوو زانا و خۆەدان کەساێەتی بووێە بناڤ و دەنگیاوێ باندورەکا مەزن لسەر جڤاکا وی دەمی ھیلایێ بو نڤیسکارێ ئنگلیز(ئەدموندس] بەرھەمێن خوەدا ب دوور و درێژی لسەرنڤێسی یە و رومەتەک مەزن دایێ ڤێ یەکێ ژی بەلاڤبونا ناڤداریا عادیلە خانمێ زورترە کریە ،
گەر مروڤ لسەر رەوشا ژنا کورد براوەستیت ل پێشیێ ناڤێ ڤێ خانما چەلەنگ جھەکی تایبەت گرتیە ل سالا (۱۸٥۹)ێ ھاتیە لسەر دونیایێ ل سالا(۱۹۲٤)ێ دژیێ (٦٥)سالیێ دا کوچاخوەێا داویێ کریە،
عادیلە خانم ل بەشەکێ کوردستانا روژھەلات ل ھەرێما (ئەردەلان)مەزن بووێە میریتی یا ئەردەلان پایتەختاوێ باژێرێ (سنە) کو دەمەکێ دا بووێە جھێ ناڤداریا ئەدەبیاتا کوردی بابێ وێ ئەفسەرەکی بناڤ ودەنگ بو ل تەھرانێ . کورێ وێ بنافێ(تاھربەگێ جاف) ھەلبەستڤان بووێە بکورتی عادیلە خانم ژ مالباتەکا ناڤدارە ل سالا(۱۸۹٥)ێ بووێە سەروکا ھوزا جاف ل دەور و دورا باژێرێ (حەلەپچە)ئەڤ باژرێرە وەکو ناڤەندەکا ڤێ ھوزێ بووێە ،
پشتی دەمەکێ ژ (عوسمان پاشا) ھەرێمدارێ دەفەرا شاھرەزور بوو،
ئەڤ دەڤەرەکا بەرفرەھـ بو دناڤ ئاخا کوردستانا باشور دا دمینیت ، ھەروەسا جھێ بازرگا نیا باژێرێ حەلەپچە بووێە،حکومداریا وێ نە بتنێ پشتی مرنا مێرێ وێ بووێە ،لێ ژبەری مرنا ھەڤژینێ وێ ڤێ خانمێ ھندەک ئەرک وکارێن مێرێ خوە ھلدابون سەرملێن خوە عادیلە خانم خوە پتر دناڤا ھوزا جاف خوەداێە ھەڤنیاسین،
دیسان بازرگانێن کو رێیا وان د حەلەپچە را دەربازدبیت ئەڤ خانمە وەکە ئاغا ژنەکێ تێتە ناسکرن حەزکرن و سەرەدانا وێ دکرن ،
پشتی ل سالا(۱۹۰۹)ێ عوسمان پاشا کوچا خوەێا داویێ کری ئێدی ھەموو کاروبار دکەڤیتە سەرملێن وێ ل باژێرێ حە لە پچە ب قاسی (۱٥) سالان حکومداریا ڤێ باژێری کریە ،
عادیلە خانم فی باژێری جوان دکەت و سوسەکێ ئاڤادکەت ئێدی ھاتن وچونا بازرگانان زورتردبیت ھەروەسا بارێ ئابوری ژ پێشدکەڤیت ژبەر کو لسەر سنورێ عێراقێ وئیرانێ دمینیت ژ ئالیەکێ دیڤە باغچە وئاڤاھیێن مەزن ل حەلە پچە ئاڤادکەت،
عادیلە خانم لڤی باژێری دادگەھەک ژی ئاڤاکر ئەو دبیتە سەروکا دادگەھێ ھەروەسا گرتیخانەێەک ژی ئاڤاکر ژبو کەسێن تاوانبار لسەر کەساێەتیا وێ بناڤێ(عەدالەت وەکھەڤی)بەلاڤ بووێە،
ناڤێ عادیلە خانم ژ ئالیێ ئنگلیزان ڤە وەک شاھبانەێا بێ تاج یاشاھرەزور تێتە ناسکرن دەمێ کو ئنگلیز ل عێراقێ پایە یەکێ وەک (خان)ب بھادار دابویێ کو جھێ پەیڤا(جەنگاوەر.. مێرخاسی )دگریت ،
روژھەلاتناس(سون)ئێکەمین کەس کو پێزانینێن دەولەمەند دەربارەی ڤێ خانمێ پەسن وپێناسەدکەت ،
ئانکو دەمەکێ دگەل کورێ وێ عادیلە خانمێ بووێە سەرەداناوێ ئەو وەک نڤیسەرەک لجەم وێ کاردکەت پاشان گەریان ویادگاریێن خوە ددەتە چاپەمەنیێ تێتە چاپکرن دنڤێسینین خوەدا جھەکی تایبەت دایە ڤێ خانمێ تێتە زانین وشاھاتیا عادیلە خانمێ دا چ جاران جوداھی دناڤبەرا ژن و مێران دا نەکریە دوێ بو کارێن مێران ھلداێە سەرملێن خوە و سەرکەفتی ئەنجام داینە تێتە گوتن ھەروەسا کوچک ودیواناوێ دپربوون ژن ومێران ئەڤ ھەمی ئەرک وبەرپرسیارەتیێ دئێخیتە دخزمەتا خەلکێ دا کو دەستیری داێە بدەھان روناکبیرو نڤیسەڤان وگەروکێن بیانی وێنەێن وێ بکێشن ھەڤسەنگی وھەلسەنگاندنا مێرخاسی وچەلەنگیاڤێ خانمێ دبیاڤی وحکومداریێ وخرمەت وئاڤاکرنا جڤاکا وەلاتی دا ،
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.