کورتیەکا دیرۆکی یا کەلها پاشایێ گەورە (کەلها سارتکە) بزانە …..
کەلها سارتکە:-
کەلها پاشایێ گەورە (کەلها سارتکە) ئێکە ژ شینوارێن دێرینێن کوردستانێ ، دکەڤیتە قەزا دوکان ل پارێزگەها سلێمانیێ ، مێژووا وێ ڤەدگەرێت بو سەردەمێ مێرنشینا سۆران، ئەف کەلهە ژ لایێ [ میر محمد] کو یێ بەرنیاسبوو ب پاشایێ کورە یانژی پاشایێ مەزن ، ئەف هەردوو ناڤە دگوتنێ ، پاشایێ میرنشینا سۆران بو ل سالا (1813 تا 1837) ز،
ئەف کەلهە ب مەرەما سەربازی ل سەر گرەکێ بلندا دروستکریە ژبەر وێ یەکێ داکو زێرەڤان هەمی رەخا ساناهی ببینن
میرنشینا سوران (1399_1835)ز حکومەتەکا کوردی بوو ، سالا 1816 ز سەربەخویاخو راگەهاند ، سالا 1835ز سەر دەستێ عوسمانیا هاتە ژناڤبرن
دامەزراندنا مێرنشینا سوران ژلایێ کەسەکێ کورد ب ناڤێ کەلوس کوردەکێ گەلەک ناڤ و دەنگ بوو، سەروەختێ میر مستەفا کاودانێن مێرنشینا سوران پێشکەت و خوش بوو
میر مستەفا سالا 1813 ز دەستهەلاتا میراتیێ دەفتە کورێ خو کو ناڤێ وی میر محەمەد بوو ، میر محەمەد زەلامەکێ هشیار و زیرەک بوو، گەلەکێ ناڤ و دەنگ بوو ، ئەف میر محەمەدە ب پاشایێ کورە یێ ناڤ و دەنگ بوو
میر محەمەد کاروبارێن میراتیێ دکەتە دوو بەش
“چارەسەرکرنا شەر و ئاژاوەگێریا نافخو”
“تێگوشان ژبو بەرفرەهکرنا میرنشینا سوران”
میر محەمەد [ پاشایێ گەورە] پشتی دەرباس بوونا سێ سالا ل سەر میرنشینا ویدا ، سالا 1816 ز کارگەهەکا چەکی نێزیک رەواندزێ دروستکر
پشتی میری سەربەخویا میرنشینێ راگەهاندی دەستدا بەرفرەهکرنا سنورێن میرنشینێ ئوردوگایەکێ لەشکەری ژ 30000 سی هزار سەربازا دروستکرد ژوان ی 10000دەه هزار سیاربوون 20000 بیست هزار پیادەبوون
سالا 1833ز سنورێ میرنشینا سوران گەلەک بەرفره بوو ، ژ باکووری هەتا جزیرێ و ژ باشووری تا زێ بچیک
میر محەمەد بو رێڤەبرنا میرنشینا خودا سیتەمەک دانا ، دسیستەمێ خودا خەزینەکا سێ بەشی پێکئینا
“بەشێ مال و ملکێ تایبەتێ میری”
“بەشێ داهات و باج “
“بەشێ دارای و فەرمانرەوایا باژێرا”
میر محەمەد سالا 1834 ز لەشکەرەکێ مەزن ب سەروکاتیا ئیبراهیم پاشا دژی سولتان مەحموودێ دووێ عوسمانی هنارتە سەر سوریا ژلایەکێ دیژی لەشکەرەکێ دی ب سەروکاتیا میر موراد هنارتە ئیرانێ وان دەڤەرێ کورد تێدا ئاکنجی
میر سالا 1834ز پەیمانەکا ئاشتیێ دگەل ئیرانێدا مور کر
دەولەتا عوسمانی ژی هەمی گاڤا مژیلی پلاناهێرشکرنێ بوو دژی میرنشینا سوران ، بەلێ سەرنەدکەفت
سالا 1836 ز عوسمانیا ناڤێ ب سەروکاتیا رەشید پاشا هێزەکا مەزن هنارتە سەر میرنشینا سوران شەرەکێ گران چێبوو و ل دوماهیێ هێزا عوسمانی شیا دەردوورا میرنشینا سوران بگریت
ل دیفدا میر محەمەد بخو چو ئیستەمبولێ و سولتان مەحمودێ دووێ یێ عوسمانی میر ئازاد کر، لێ دەمێ ڤەگەریانێدا ب نامەردانە بوسەیەک بو میری دانا و میر کوشت و میرنشینا سوران دوماهی هات
لێ ئەف شینوارە ژی وەک هەمی شینوارێن دی یێن کۆردستانێ نەژلایێ حکومەتێ و جهێن بەرپرس گرنگی پێ دهێتە دان ، ژلایەکێ دی خەلک ژی ڤان جهێن شینواری ناپارێزن ، مخابنیڤە بەشەکێ مەزن ژ دیوارێن وێ یێن هەرفتی و یێن بەرەف ژنافچونێ دچن ، زێدەباری وێ چەندێ بەشەکێ مەزن ژ گەشتیارێن نافخو و یێن بیانی سەرەدانا ڤی جهی دکەن ، بەلێ پا چ رێگری نەهاتینە کرن بو ژنافچوونا ڤان جهێن شینواری و مێژووی و گەشتیاری یێن گرنگ ،
دڤێت حکومەت و رێڤەبەریێت شینواری و جهێن بەرپرس ڤان جهێن شینواری ، مێژووی ، گەشتیاری ب پارێزن، چاڤدێریێ لێ بکەن
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.