ئەتەکییەتی کارکردن

سەرەتا

فرسەت سەیدشکور
1/1/2023

ئیتیکی کار باوەڕێکی مرۆڤەکانە بۆ کار و ھەوڵدان، پەرەپێدانە بە تواناکان و بەردەوامی، یان بەها بۆ بەهێزکردنی کارەکتەر و توانا تاکەکەسییەکان بەشێوەیەک کۆمەڵە بەهایەک کە لە سەر گرنگی کار و بە دیاریکردن یان ئارەزوو بۆ کارکردن بە ھەوڵدان پێناسە دەکرێت.

ئیتیکی کاری بەهێز، بەشێکی گرنگە لە سەرکەوتن لە پیشەدا، لە ڕاستیدا ئەخلاقی کار؛ کۆمەڵێک بەهایە لەسەر بنەمای ئەو کارانەی کە بۆ خەڵکانی ئاسایی قورسن و ئاستەنگیان زۆرە.
بنیادنانی ڕەوشت لە کاری بەهێز ڕێگە دەدات کە مرۆڤەکان خۆیان بەردەوام بن و لە کارە دژوارەکان سڵ نەکانەوە.
بەدیھێنانی کاری باش و مانەوە بە پاڵنەر و تەواوکردنی ئەرکەکان زیاتر یارمەتیدەری گەیشتن بە ئامانجی کارەکان دەدەن.

ڕەوشت لە کارکردندا

کەسانی ڕەوشت باش و پێگەیشوو لە توانای مانەوەیان هەیە کە تا ئەو ماوەیەی پێویست بێت لە ئەرکدا، واتا «تەرکیز» لەسەر ئەرکەکانیان دەکەن و بەردەوامن لە بنیاتنان و خۆپێگەیاندن.
لە بنەڕەتدا (خۆڕاھێنان) بۆ کارکردن بۆ ماوەی درێژتر لە کاتی کارکردن دا هەروەها کارکردنی زیاتر گرنگە، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا پێویستە هاوسەنگی ڕابگیرێت وەک پشوویەکی پێویست بۆ کەمکردنەوەی مەترسی کەمبوونەوەی فۆکەس (تەرکیز) بە هەمان شێوەی بەردەوام بوون گرنگە کاتێک دێتە سەر ڕەوشتی کار بەردەوامی ڕێگەت پێدەدات بۆ تەواوکردنی ئەرکەکان بە کارامەتر لەکاتی خۆلادان یان خۆ سەرقاڵكردن بە بابەتی ناپێویست و دوور لە کاری ڕاستەقینە.

ئەو کەسانەی کە ڕەوشتێکی کاری بەهێزیان هەیە، لە کار دوور ناکەونەوە و لە بری ئەوە ئەرکی کارەکانیان چارەسەر دەکەن جگە لە دەستخستنی ئەرکەکان،
ڕەوشتی کاری باش بریتییە لە؛ئەنجامدانی کارەکان بە شێوەیەکی دروست خاوەنکارەکان نایانەوێ کاری لادەر و نادروست ببینن و لەوانەیە لە ڕەوشتی کاری ئەو کەسانە بپرسنەوە کە کاری کوالێتی خراپ بەرهەم دەهێنن.

پیشەیی بوون

پیشەیی بوون واتە زیاتر لە پۆشینی جلوبەرگی بازرگانی پرۆفیشناڵ بریتییە لە رەهاو هەڵوێست و بەهاکان ئەو کەسانەی کە دەیانەوێت پەرە بە ڕەوشتی کاری باش بدەن، پێویستە بە دڵنەوا و ئەرێنی کارەکانیان بکەن و هەمیشە خۆیان بپارێزن لە خۆگرتن لە گفتوگۆی ناتەندروست و ناپێویست.
کەسانی پێشکەوتوو لە کارەکانیان ڕێزلە کەسانی تر دەگرن، و کار دەکەن ھاوتا لەگەڵ ڕاستگۆ بوونیان، ناویان بە درەوشاوەیی دەمێنێتەوە و دەبنە وانە بۆ ئەوانی دیکە.

گرنگترین ئەو شتانەی پێویستە بۆ ئیتیکی کەسێکدا ھەبن، بەتایبەت لەکارکردندا:

١-دەرکەوتن:جل و بەرگێکی گونجاو و پێویست و گرنگ و پاکوخاوێنی و ڕەوشت و جدییەتی کەسەکە نیشان دەدات.

٢-هەڵوێست : بەردەوام ھەڵوێستی ئەرێنی نیشان بدات، بڕوابەخۆبوو دەربکەوێت و هیوای ڕاستەقینەی ھەبێت و دەبێت دڵسۆزی، ڕاستگۆیی، پشتبەستن، متمانە، دەستپێشخەریی نیشانی ھەمووان بدات.

٣-پەیوەندی: بنەمایەکی گرنگی کارکردنە و کارامەیی گونجاوی نیشان دەدات.

٤-هاوکاری: کارامەیی سەرکردایەتی نیشان دەدات؛ بە شێوەیەکی دروست ڕەخنە و ناکۆکی و سترێس دەگرێتە بەر
پەیوەندی دروست لەگەڵ هاوتەمەنەکان دەپارێزێت و بەدوای زنجیرەی فەرماندا دەکەوێت.

٥-کارامەیی ڕێکخراوەیی: شارەزایی لە بەڕێوەبردن، بەردەوامی، و مامەڵەکردن لەگەڵ گۆڕاندا نیشان دەدات.

٦-بەرهەم: پەیڕەوی مەشقی سەلامەتی دەکات، سەرچاوەکان دەپارێزێت، و ڕێنماییەکان پەیڕەو دەکات.

٧-ڕێز: مامەڵەکان بە شێوەیەکی دروست لەگەڵ هەمەجۆری، تێگەیشتن و بەرگەگرتن نیشان دەدات.

٨-کاری تیم: ڕێز لە مافی کەسانی تر دەگیرێت، کرێکاری تیمە، یارمەتیدەرە، دڵنیایە، هەڵوێستێکی خزمەتگوزاری کڕیار پیشان دەدات، و بەدوای فێربوونی بەردەوامدا دەگەڕێت.

پێشکەوتن لە ئیتیکی کار

پێشکەوتوویی بریتییە؛ لەو ساتەی کە کارمەندێک لە دەرگای ئۆفیسی کارکردنەکەی دەڕواتە شوێنکارەکەی بە شێوەیەکی پێشکەوتووانە بە جلوبەرگێکی پاک و خاوێن و لەگەڵ ئەوەش چەند خولەکێک زوو دەگات بۆ ئەوەی جێگیر بێت بۆ ئەوەی ئامادە بێت لە کاتی خۆیدا دەست بە کاری ڕۆژەکەی بکات.

بەشێک لە هەبوونی کارکردنی بەهێز تێگەیشتنە لەوەی کە هەموو کەسێک ڕۆڵی هەیە ئەم تێگەیشتنە کاری تیمی و هاوکاری دەکات بۆ دڵنیابوون لەوەی کە هەموو کەسێک زانیاری دروست بەدەست دەھێنێت، بۆ ئەوەی بە شێوەیەکی دروست کارەکانی خۆی ئەنجام بداتز
وە لەو کاتەوەی کە خاوەن ڕەوشتی کاری بەهێزن زیاتر بەرهەمدار و کاراتر دەبن لەگەڵ کاتەکانیان.

کۆبەند

ئەتەکیەتی کارکردن کۆی سێکتەر و پایەکانی شوێنی کار دەگرێتەوە، واتا مرۆڤ لە ھەر ناوەندێکدا کارەکەی بکات، پێویستە ڕاستەڕێیانە ھەنگاو بنێت، پارێزگاری لە بەھای کەسی خۆی و تەنانەت ئەو متمانەیەش بکات کە پێیکراوە، یەکێک لە ھەرە کێشە باوەکانی ئێستای کۆمەڵگە دوواکەوتووەکانی دونیا، سەرقاڵبوونی کارمەند و فەرمانبەر و خاوەنکارەکانیانە بەکۆمەڵێک شت کە دوورە لە کاری سەرەکی خۆیان.
ئەگەر بێت و ھەر کەسێک لە شوێنەکەی خۆی ئەو خاڵانەی لە سەرەوە باسمان کردن، پەیڕەویان بکات، بێگومان کاری گونجاو، سەرکەوتن و پێشکەوتنی کۆمەڵگە زۆر زیاتر دەبێت، ئەو کاتە لەبری ئەوەی خۆسەرقاڵکردن بە بابەتە لاوەکییەکان ھەبن، ئیتیکی کارکردنەکە بەرەو پێشڤەچوونی زیاترمان دەبات و لە خولگەیەکی دووبارەدا ناوخولێینەوە.