▪ پێدڤییە کەلتوورێ کوردی ب دەستان بهێتە پاراستن نە بتنێ ب چاڤان!


دێچین جبرائیل صالح


کەلتوور ئەو بابەتێ پڕی ناڤەڕوک و پرس هەلبەتە دگەل ڤی زاراڤی بیرا مە ل چاند وشوپا هەڤپشک ژ باب وباپیران بوومە مایی دئێت هەموو پێناسەیێن کەلتووری داکوکیێ لسەر هندێ دکەن کەلتوور چاڵاکییێن هزری وڕەفتارییێن نەتەوەکێ دیارکرینە گەر تەماشەی جیهانێ بکەین هەر نەتەوەییەک خودان کەلتوورێ خوەیە کوردستان ژی وەک بەشەک ژ شارستانیەتا ڕۆژ هەلات کو هەردەم ژێدەرەکێ سەرەکیێ کەلتووری بوویە ل ڕوژهەلاتا ناڤین هەر ژکەڤندا خودان ڕەوشت ،میرات،زمان ،وێژە هونەر،یاسا ،باوەری ،شیاتیتال، ووڕێزوسەروبەر’جلو بەرگ،وکەرەستێن خوییێن مادییە ژبەر سروشت وجوگرافییا ب تایبەتی چار پارچەبوونا کوردستانێ پێدڤیاتیێن ژیانێ وەکریە خودان کەلتوورەکێ زەنگینە چ ژلایێ کەلەپووریڤە یانژی فولکولوریڤە بیت،هەلبەتە کەلتوور دگەل پێشکەفتنا جڤاکان گوهوڕینێن شێوەیی بخوەڤە دبینیت لێ مورکا ڕەسەنایەتیێ هەر پێڤە دیارە، ڕاستە ژیان پڕوسەکە بەردەوام دگوهوڕینا دایە وهزرێن دوهی دگەل یێن ئەڤرو نە گونجن لێ کەلتوور دهەرسەردەمەکدا وەکی سەربوڕەکێیە بو تاکێن هەر نەتەوەیەکی مفا ژێ دهێتە وەرگرتن جهێ داخێیە ئەڤرو وەک پێدڤی کەلتوورێ کوردی ناهێتە پاراستن ودکەڤیتە ژێر کارتێکرنا کەلتوورێن بیانی ڕاستە ژبەر جوگرافیا ونێزیکبوونا وەڵاتان کەلتوور کارلێکێ دگەلێکدا دکەن لێ ئەگەر کارلێکەکا بێسنور بیت دێبیتە ئەگەری بەرزەبوون ولاوازبوون دیروک و کەدا باب وباپیران ، کومەڵناسێ ئەمریکی (ئاگ بێرن) دوێ باوەرێدایە کو (گوهوڕینا کەرەستێن ماددی دبیتە ئەگەرێ گوهوڕینێ دبیروباوەرێن خەلکیدا ) هەلبەتە کەلەپوورێ کوردی تژیە ژ کەرەستەیان لەوڕا پاراستنا کەلتووری دبیتە ئەگەرێ پێشکەفتنا جڤاکی ژلایێ ئابووری وسیاسیڤە ژبەر هەبوونا کەلتوورێ ماددی ومەعنەوی دشێن ژهەردوو لایانڤە پشت بەستنێ لسەر بکەن ، لێ مخابن دکەتوارێ مەدا هەتا رادەکی ئەڤ چەندە هاتییە پشگوهاڤێتن بتنێ ڕوژەکا دەستنیشانکری ژ بۆ جلوبەرگێن کوردی وزمانی ل بیرا مە دئینن دبیت ئەڤ ڤاڵاهییە ژئەگەرێن بەڕنامەیێن پەروەردەیێ یانژی ڕاگەهاندنا کوردی وسازییێن هونەری چ پێنگاڤێن مەزن نەهاڤێتینە ژبوو نیشاندان وپاراستنا کولتوورێ دروستێ کوردی هاتنا توڕێن کومەڵایەتی چاڤلێکرنا دتێکەلکرنا کولتووراندا، یانژی تاکێ کورد بخوە هزردکەت پاراستناکولتووری بوچیە ئەگەر کارو داهاتێ خوە نەبیت! ددمەەکیدا کولتوور مولکێ هەر کەسیە پرس ئەوە ئەم چەوا کەلتورێ کوردی ژ بەرزەبوونێ وبژکینێ پارێزین؟
١-پێدڤییە پەرتووکەکا تایبەت ب کەلتوورێ کوردی دهەموو پەرگال وئاستێن خواندنێدا بهێتە زێدەکرن دیسان ژورەکا کولتووری هەبیت ژبو ناساندن ودەستکرنا وان کەرەستە وئامێرێن دیروکییێن نها ل بەردەستن .
٢- ڕاگەهاندنا کوردی پتر یا چالاک بیت داکو وێنەکێ دروست یێ کەلتوورێ کوردی بوو ناڤخوە وژدەرڤەیا کوردستانێ ڤەگوهێزیت.
٣- گرنگیدانەکا زور ب کەرتێ چاندن وئاژەڵی دروستکرنا کارگەه وکارێن دەستی بەرهەمێن سروشتی بوو پتر گەشەکرن ومانا کەلتووری.
٤-ئەنجامدانا هژمارێن مەزن ژ ڤەکولینێن زانستی وڤەستیڤاڵ وورک شوپان ل دوور کولتوورێ کورد ی.
ل هەموو جهان ب تایبەت جهێن گەشتیاری ل جهێ ستران وزمانێن بیانی یێن کوردی بهێنە بکارئینان.
ئارمانجا مە ژڤێ باسکرنا کەلتووری ئەوە کەلتوورێ مە زێندی بمینیت وژناڤ نەچیت ،چونکی کولتوورێ زێندی وێنەیێ شارستانییەت وشیانێن هەر نەتەوەکییە دشێت خوە دگەل مەرج وپێشکەفتنا دهەر سەردەمەکیدا بگونجینیت.

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.