▪ شـــورەشــا ئەیلولـێ و دەستکەفتێن وێ

بێوارحسێن زێباری،هەولێر:

شورەشا 11ی ئەیلولێ‌ ل سالا (1961)ێ‌ ب رێبەرایەتیا بارزانیێ‌ نەمر مەزنترین شورەشا نیشتیمانی و نەتەوەیی یە د دیروكا كوردستانێ‌ دا بەرپا بووی و بوو بناغەكێ‌ موكمێ‌ بزاڤا رزگاری خوازا كوردستانی و فاكتەری خوراگری و بەرخودان و ڤەژاندنا كوردایەتیێ‌ و قوتابخانا كورد پەروەریێ‌ و فیداكاریێ‌ و دیموكراسیێ‌ و توڤێ‌ هیڤیێ‌ و باوەریێ‌ د ناف مللەتی دا چاند .
د شورەشا 11ئەیلولێ‌ دا , دەستكەفتێن سیاسی و لەشكەری ب دەست ڤەهاتن ژ رێكەفتنا (11)ی ئادارا سالا (1970)ێ‌ بوو كو حكومەتا ئێراقێ‌ نەچار كر ب فەرمی دان ب مافێ‌ ئوتونومی دانیت و سەدان داستانێت دیروكی هاتن بارزانییەکان توماركرن .. شورەشا ئەیلولێ‌ پێخمەت ئاشتی و دیموكراسیا بوو هەمی گەلێ‌ ئێراقێ‌ بویە.
كاودانێت ئەڤرو دەڤەرا روژهەلاتا ناڤە راست تێدا دژیت و پێگەهشتی , حكمەت و دیربینیا سەركردێ‌ شورەشا مەزنا ئەیلولێ‌ بارزانیێ نەمر نیشا د دەت , ل داخازا پشتەڤانیا مروڤی و لەشكەری ژ وەلاتین ئازادیخوازان د یموكراسی بوو، پاراستنا مافین مروڤی و بهێز كرنا دیموكراسیەتی ل دەڤەرێ، ئەڤ ستراتیژیەتا نەگور ئەڤرۆ بوو ستراتیجیە تا جیهانێ‌ ل دەڤەرێ‌ و گەلێ‌ كوردستانێ‌ بویە خودان رول و پێگەكێ‌ گرنگ ل بەرهنگاری كرنا تیرورێ‌ و بەلافكرنا ئاشتیێ‌ و دیموكراسیێ‌، پیشمەرگێ‌ كوردستانێ‌ پشتی ئەفسانەیا تیرورستا شكاندی بوینە سیمبوولێ‌ قارەمانی و خوڕاگری و بەرخودانێ‌ و جهێ‌ متمانە و پشتەڤانیا تەڤایا جیهانێ‌. بارزانیێی نەمر، رێبەر و سەرکردایەتیا ڤێ شورەشێ کر،ئەڤ شورەشە ژی ئێک ژ مەزنترین شورەشێن نەتەویی گەلێ کورد دهێنە ناسین،شورەشا ئەیلۆل پشتەڤانیەکا مەزن یێ خەلکی سڤیل یێ کوردستانێ هەبوو،هژمارەکا زۆر ب چەکێن خۆ ڤە گەهشتنە رێزا شورەشێ و ئەڤە ژی دژی دکتاتۆری و خوسەپاندنا رژێما عیراقێ یا وی دەمی پەیدا بوو. رێکەفتنا یازدێ ئادارێ سالا ١٩٧٠ــێ دگەل رژێما عیراقێ، ژ بەرهەمێن شورەشا ئەیلۆلێ یە.ل دەڤ دیرۆک نڤیسیان، ئەڤ شورەشە ب وەرچەرخانەکا دیرۆکی و خالەکا پرشەنگدارا دیرۆکا گەلێ کوردێ باشوورێ کوردستانێ دهێتە قەلەم دان.

لەوما ئەگەر خاندنەکێ بۆ ڤان پێشهات و روودانێن پشتی شورەش و سەرهەلدانێ ژی بکەین هەتا رووب رووبونا پێشمەرگە و خەلکێ کوردستانێ رووشی چەندین نەهامەت و نەخوشیان بوویە، ژ سەدەمێ نەدان و نە پێگریا عیراقێ ب وان ماددە و برگەهێن یاسایی و دەستوری یێن گەلێ کورد. لێ کوردا هەتا رادەکێ و دیسا دگەل هەڤپەیمانا روولێ خو یێ سەرەکێ دیتیە و گێرایە ژی وان روودانا وەک نموونە ژی لسەر هندێ کو خەلکی باوەریەکا موکم ب هەبوونا شورەشی هەیە،ژبلی ڤێ یەکێ کو روو ب رووبوونا شەرێ داعش و قەیرانێن دارایی و ئابووری بوونە ژی ٠لێ خەلکێ مە خوراگرە و بەرهەمێ شورەشێ یە هاتیە چاندن و هەتا نوکە بوویە دەرگەهەک بو پێگەهاندنا وان دەستکەفت و مافێن رەوایێن گەلێ خو .
دیسا ئەو روودان و پێشهاتێن ب سەر گەلێ کوردا دهێن تایبەتی ئەوێن د وارێ نەخوشیێ لێ هەر ئەو رول و پێگەهێ وان مێرخاسێن بەرهەمێ شورەشی بوویە ، بێگومان نووترین و نێزیکترین نموونە ژی لسەر ڤێ یەکێ ئەوە کو ئەو پیڤەلەرزا ب سەر کوردێن باکوور و رۆژئاڤا دا هاتی ئێکەم کاروانێ هاریکاریکرنێ گەهشتیە وان هەر یێ وی کانی و ژێدەرێن شورەشا ئەیلول بوویە .
ژلایەکێ دیڤە ژی کو ڤێ شورەشی بەرمەهێن مەزنتر ژی هەبوو ژ وان ژی کو هەبوونا روول و پێگەهێ دروستکرنا چێنین جودا جودا ژ بگرە ماموستا و نڤیسەر و روژنامەڤان ودکتور و ژینگەه پارێزی…هتد هەتا داوی کو ئەڤە بوونە خودان و بەرهەمێ شورەشەکا بناڤێ ئەیلول ، لەوما نوکە ژی دبینن کو وان دەستکەفت و مافێن خۆ دپارێزن .
لێ یا گرنکتر ژ ڤانە هەمیان دڤێت ،کوردا ژی ئێک هەلویستی وئیکگرتن و تەبایی بپارێزن دا زێدەتر وان دەستکەفتا بێ بها ودەست نەدەن بەرۆڤاژی دڤێت زێدەتر بەرەڤ پێشڤەچوونێ بچن .

لێ یا گرنگە ئەڤرۆکە وان دەستکەفت ومافێن بدەست هاتی ل شورەشی ب هەدەر نەدەن ئانکو زێدەتر پێدڤی خاندنەکا دیرۆکیە بۆ هندێ پتر ل ناخ و مێشکێ وەلاتیان دا بهێتە سەپاندن و گرنگی ب ڤێ رۆژێ بکەن.