▪ رولێ رێکخراوێن جڤاکا سڤیل ل پرسێن نیشتمانی و یێن جڤاکی یێ گرنگە

دیدار;ئاوارە نێروەیی


لاوین سەوری سەرپەرشتێ تورا هەماهەنگیا رێکخراوان
ئوفیسا دهوك و هەروەسا شارەزا ل کارێ رێکخراوەیدا ، د دیدارەکێدا بەحس کار و چالاکیێن خۆ و کارێن رێکخەاوی دکەت.

زێ بادینان:ئەرێ رولێ رێکخراوێن جڤاکێ سڤیل ل دەولەتاندا یان ژی قەوارەیاندا چەند یێ گرنگە؟

لاوین سەوری:رێكخراوێن جڤاكێ سڤێل گەلەك رولا دگرێت ل گور بەرنامە و پلان و ئارمانجێن رێكخراوێ بو خزمەتكرنا جڤاكی وەك دەستنیشانكرن و ئاسانكاریا ڤەدیتنا ئەو پێتڤیێن ل ناڤ جڤاكی دا بشێوەكێ رێكخستی بو حكومەت و لایەنێن جهێ چارەسەریێ رێكخراوێ جڤاكێ سڤێل شیانێن هندێ هەنە بگەهنە وان خێزان گروپێن كو پترین پێتڤی ب خزمەتگوزاریان هەنە رێكخراوان كادرێ کارگێڕی و مەیدانی راهێنان كری و شارەزا هەبن كو بشێن ئاستەكێ بلند دا خزمەتگوزاریان پێشكێش بكەن . رێكخراو هەڤكاریێ ل گەل دەزگەهـ و فەرمانگەهێن حکومی دكەن ل جێبەجێكرنا بەرنامەیێن جڤاكی و پروژێن گەشەپێدانێ، رێكخراو پشتگیریا رولێ حکومەتان دكەن ل هەر كار و پروژەیێن گرێدای و دابینكرنا خزمەتگوزاریان، هەروەسا بەشداریێ دكەن ل پرسێن نیشتمانی و جاكسازی و یاسایی ریفورما ، ب تایبەتی ل وان بیاڤان دا كو حكومەت ئامادەنەبویە ئەنجام بدەت یان كاریگەری نەبیە . هەڤكاریێ بو رودانێن سروشتی دكەت پالپشتیا سەرەکی یا بەرنامێن پەروەردەیی پشتەڤان و داكوكەرەكێ سەرەكیە ل مافێن مروڤی و پێداگیێریێ ل مافێن هاوەلاتی دكەت پشتەڤانیێ ل تێگەهێن، دیموکراسیەتێ دكەت . پێكولا دكەت راو و بوچونێن جادێ ب بگەهینیت و شێوەیەکێ كو پێتڤی و خواستتێن جڤاكی
بهێنە دابینكرن و پشتەڤانیێ ل شەفافیەتێ و گەهاندنا زانیاریێن دروست ل كاروبارێن حكومەتێ نیشان ددەت رێكخراو جەختئ ل سەروەریا یاسایێ دكەت هەروەسا جڤاكێ سڤێل ب سازیێن خوڤە كەلتورێ رێزگرتن ل پابەندبوونا یاسایێ دكەت بئ جیاوازی ئاین و رەگەزی قەبیل دكەت بێ جوداكاریی بكەت رێكخراو هەڤكاریێ دكەت لگەل ئەنجومەنێن هاوەلاییان رێكخراوێن جڤاكێ سڤێل كار دكەت بو بەلاڤكرنا هوشیاریێ ل بەهەنگابوونێ ژ هەر هزر و نەریتەك خراب لسەر تاكی.

زێ بادینان:جهێن ئیداری چەند هاریکارن بو رێکخراوێن جڤاکێ سڤیل بو پرسێن نیشتمانی و یێن جڤاکی ؟

لاوین سەوری: ل راستی دا پرانیا هەلكەفت و بیرەوەری تا رادەیەكێ باشە گەلەك بیرەوەری و هەلكەفتن و كاودانێن نە چاڤەرێ كری یێن نیشتمانی رێكخراوان هەڤكاری هەبیە لگەل سازیێن حكومی بو نمونە هەر ژ سالا ٢٠١١ و هاتنا ئاوارەیێن روژئاڤا و هەروەسا هەتا سالا ٢٠١٤ و ئاوارێن شنگالێ و موسل رێكخراوێن ناڤخویی و بیانی ب سوپاسی ڤە ب چاڤدێری و هەڤكاریا حكومەتێ گەلەك كارێن مروڤایەتێ و هەوارهاتنێ و ساخلەمیێ و جڤاكی ئەنجام داینە هەروەسا ژ رویێ هوشیاریێ پتریا جارا كەمتر خەم بوینە ژ هەردوو لایان ژ بەركو نە رێكخراوان شیایە خو بو ل گەل لایەنێ حكومی بەرهەڤ بكەت و نە حكومەتێ رێكخراوا بانگەواز كرینە لسەر پرسێن نیشتیمانێ.

زێ بادینان:ئەرێ رێکخراو هەبووینە هاتینە گرتن ب ئەگەرێ کو دروست کارێ خوەیێ سیڤیلیێ ئەنجام نەدابیت؟

لاوین سەوری: بەلێ هەبوینە كو ژ گورەی یاسا ژمارە ئێك یا سالا ٢٠١١ بەشێ حەفتێ مادا ١٥ كو ژ برگا ٢ هەر رێكخراوەك دەستور و یاسیایێن كو پەیرەوكری بن پێشیل بكەت ل سەر فەرمانا دادەوری بو فەرمانگەها رێكخراوان دهێتە دائێخسن و دیسان ل هەمان بەش دا فەرمانگەه لێپرسینێ ل گەل رێكخراوێ دكەت و هەتا ١٥ روژان كارێن و بزاڤێن وێ دشێت رابگریت و ئەگەر سەرپێچیێن خو رانەگریت فەرماگەهـ دێ هەتا ٣٠ روژان راگریت ب خوشحالی ڤە كێم جارا چێبویە.

زێ بادینان: ئەرێ کارێ رێکخراوەی ل روژهەلاتا ناڤەراست و تایبەت هەرێما کوردستانێ و عێراقێ گەهشتیە چ ئاست ؟

لاوین سەوری: ئاستێ كارێ رێكخراوەی ئەم دشێن پیڤەربكەین هەمبەر كاریگەریا وێ ل جڤاكان دا ل وەلاتێن روژهەلات دشێم بێژم تێگەهـ و دیتنێن وەلاتێن روژهەلات بو رێكخراوێن جڤاكێ سڤێل درەنگ كاریگەیا رێكخراوان گەهشتیێ تایبەتێ پشتی روخاندنا چەند رژێمەكێن دكتاتوری و شمولی رێكخراوێن جڤاكێ سڤێل شیاینە رول و كاریگەریێن خو ل وان وەلاتان بگەهینن هەروەسا ل هەرێما كوردستانێ هەر ژ پشتێ سەرهەلدانا پیروز رێكخراوا ل گورەی یاسا سالا ١٩٩٣ كو تایبەت بی ب چەند بیاڤەكێن كێم ل دور كارین رێكخراوان ل دیڤ دا سالا ٢٠٠١ رێك ب چەند بیاڤەكێن دی هاتە دان و هەتا سالا ٢٠١١ كو ب هەمی سیكتەران هاوەلاتیێ هەرێمێ ماف هەیە رێكخراوان ب دامەزرینیت ئەڤە پێنگاڤەك گەلك جهێ خودا بیە ب دیتنا من دەستكەفتەك جوانتر پەیدابیە ژ بنەمایێن دیموكراسیەتێ و میكانزمێن بەژداریا هاوەلاتێ ل بریاران دا.


زێ بادینان: ئەرێ کارێ رێکخراوەی ل دەڤ تە چ مانا هەیە و باشی و خرابیێن خو هەنە ؟

لاوین سەوری: ب دیتنا من كارێ رێكخراوەیی دەستكەفتەكێ مروڤایەتیە ل هەمی بیاڤێن ژیانێ دا كو ب هەبونا رێكخراوان پتر دیموكراسیەتا راستەقینە دهێتە خەملاندن ل هەر وەلاتەكێ رێك ب سازیێن جڤاكێ سڤێل نەهێتە دان هیچ سیمایەكێ دیموكراسیەتێ ل وێ رێ نینە ئانكو بێ جڤاكێ سڤێل چ دیموكراسیەت و ئازادی نینن و هەروەسا بەروڤاژی بێ دیموكراسی جڤاكێ سڤێل نابیت لەوران ژ بلی باشیێ چ خرابیێن خو نابن ژ بلی كو هندەك خراب بكار بینن بو مەرەمێن سیاسی و ئاینی و كەسی لەورا رێكخراو هاتینە بو بەلاڤكرنا یەكسانییێ و دادۆەروەریێ و مافێ مروڤی ، هەوارهاتن ، ساخلەمیێ ، گەشەپێدان ، پەروەردەیی ، دروستكرنا رایا گشتی بكورتی رێكخراو هەردەم ل گەل بەرەیێ خەلكی دایە.

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.