▪ كورتیه‌ك ل سەر ئاڵایێن میلله‌تان


نڤیسن ((ئه‌دیبا عزەدین تاهیر))
من دخوەست كوو كورتیه‌ك ل سەر ئاڵایی بنڤیسم، ئەو ئاڵایێ كوو هەردەم پیروزە و دڤێت ڕێز لێ بهێت گرتن وهەروەسا ئەو خوین وخه‌بات و به‌رخوەدانا وان(شه‌هید و ئه‌نفال،كووم كووژی و جینوساید،كیمیاباران،ده‌ربده‌ری ،داعش،ووووو……..)كوو ل ژبوو پاراستن و مانەڤەیا وی ئاڵایی گیانێ خوە بەختكریە بهێت ڕێزگرتن و بێته‌ پاراستن هندی كوو نه‌فه‌س د گیانێ هه‌ر تاكه‌ كورده‌ك دا هه‌بت، چنكوو ده‌ست ب ده‌ست بوویه‌ هه‌تا كوو گه‌هشتیه‌ ئه‌ڤڕو ئوو دڤێت بێته‌ ده‌ست بده‌ست كرن هه‌تا كوو ‌بگه‌هیته‌ ‌وێ ئارمانجا كوو هه‌می ئومێد وهیڤیا هه‌رگه‌له‌كێ زولم دیتیه.
‌ ژبووی كوو بزانین ئاڵا چییه‌؟ و گرنگیا ‌وێ چییه‌؟ دیرووكا ‌وێ بزانین، دێ هه‌ولده‌م بوو هه‌وەیێن خوینده‌ڤان ب كورتی ئه‌وا ئه‌زدزانم داڕێژم سه‌ر ڤیێ لاپه‌ڕا سپی.
(ئاڵا )ل چه‌رخێ كه‌ڤندا بوو نینه‌رایه‌تی كرن،پێناس و په‌یوه‌ندیێن جێواز بكار هاتیە .دەركەفتن و چێبوونا ئاڵا دزڤڕیت بوو سه‌رده‌مێ كه‌ڤن ،لێ ئاڵایێن مودێرن و سەردەمیانە ل سه‌دەیێن ناڤه‌ڕاستدا ل ئه‌وروپا سه‌رهلدایه‌ .ئاڵا وه‌ك هێما و سیمبولا نه‌ته‌وایه‌تی و سه‌ربازی و ئوولی و كلتووری بكار دهێت و هه‌ر وه‌ڵات و كلتووره‌ك ئاڵایێ تایبه‌ت ب خوەڤه‌ هه‌یه‌ .
سه‌باره‌ت ب مێژوویا (ئاڵایان)و چاوانیا دروست بوونا ‌وان ب خویندن و ڤه‌كولینێن ژێده‌رێن دیرووكی و كلتوورێن جێواز ل په‌رتووكێن دیرووكیدا،بابه‌تێن ڤه‌كوولینێ و ژێده‌رێن (ئوونلاین ) كوو دكارن هاریكاریا مه‌ بكەن بوو زانیارییێن پتر ل ڤی باریدا.
ئاڵا نه‌ته‌وەیه‌ك هێمایه‌كه‌ كوو پێناس و ناسنامە و په‌یوه‌ندیێن جوراوجورێن پێدڤی به‌ وی نه‌ته‌وی ڤه‌ نیشان ددەت.ئه‌ڤ هێمایه‌ ب ڕه‌نگ و نه‌خش و هێما و نیشانێن تایبه‌ت هاتیه‌ داڕشتن كوو په‌یوه‌ندی ب دیرووك و كلتوور و بیروباوه‌ڕ ئوو بو‌هایێ وی میلله‌تیڤه‌ هه‌یه‌.ڕه‌نگێ ئاڵا نوینه‌رایه‌تیا هێمایێن ئوولی ،سه‌ربازی ،نه‌ته‌وایه‌تی،یان ژی كلتووری و چاندی دكه‌ت و نوینه‌راتیا شه‌رەف و ڕێزو كەرامەتێ نه‌ته‌وهی دكه ت بوو تاك و پێكهاتەیان .
ب گشتی ئاڵا نه‌ته‌وه‌یه‌ك هێمایا ئێكرێزی و ناسنامه‌یا نه‌ته‌وه‌ و په‌یوه‌ندی و پابه‌ند بوونا میلله‌ته‌ك ل كەڤندا و نووكه و داهاتوویا خوە نیشان ده‌دات.
ئاڵایێ گه‌لان ژ به‌ر ڕوودانێن دیرووكی ،كلتووری و چاندی، ئوولی و ئایینی یان سیاسی سه‌رهلدده‌ن . دبیت ئه‌ڤ ئاڵایه‌ ل هێما و ڕه‌نگ و نه‌خش و نیشانێن جێواز پێك بهێت كوو هه‌رئێك نوینه‌رایه‌تیا لایه‌نێن جێواز و ناسنامه‌ و دیرووكا وی نه‌ته‌وەی دكه‌ن.
گه‌له‌ك ژ ئاڵایان په‌یوه‌ندی ب سه‌رده‌مێ میژوو و دیروكێ ڤه‌ هه‌یه‌ ،وه‌ك ئاڵایا ئه‌مریكا كوو ژ 13 هێلێن ڕاست و چه‌پ دروست بوویه‌ ئوو نینه‌راتیا ئێكه‌م 13 ویلایه‌تێن ئه‌مریكا دكه‌ت ل ده‌مێ كوو سەرخوەبوونا خوە ڕاگەهاندی. یان ئاڵایێ وەڵاتێ فەرەنسا كوو ڕه‌نگێ شین و سوور تێدایە كوو ئەو ژی ‌ نینه‌راتیا پاریس و ڤێرسای (دوو ژ باژێڕێن گرنگێن فه‌رنسا ) دكه‌ت .
گه‌له‌ك جاران ئاڵا هێمایێن ئایینی یان كلتووری ژی دده‌نه‌ نمایش كرن ،بوو نموونه‌ ئاڵایی هیندووستانێ چه‌رخه‌ك تێدایە كوو هێمایێ ئاشووكانێن ئیمپراتوریه‌تا هیندوستانێیه‌. ژ به‌ر هندێ ژی ئاڵایێ نه‌ته‌وان ژ هوكارێ په‌یوندی و كلتووری یا كه‌ڤن یا وی میلله‌تی ب خوە دروست دبیت و سیمبوول و ناسنامه‌ و دیرووكا ‌وی نه‌ته‌وه‌یه‌.
ل وه‌ڵاتێن هه‌ری پێشكه‌فتی یێن جیهانێ ،په‌روه‌رده‌یا نیشتیمانپه‌روه‌ری ل زاروكینیێ ده‌ست پێ دكه‌ت و ب ئاشنا بوونا ‌وان ب هێمایا نه‌ته‌وه‌یی مینا ئاڵا وسروودا نه‌ته‌وه‌یی . ئه‌ڤ كاره‌ پێكڤه‌ دئێته‌ ئه‌نجامدان و ل مال و ل قوتابخانێ و دبستانێ ،ژ بووهندی دا كوو زاروك ل ته‌مه‌نه‌كێ بچووك ‌ڤان هێمایان ناس بكه‌ت و گرنگیا وان بزانت.هیڤیدارم كوو ئه‌م هه‌موو پێكڤه‌ سه‌رێ ڕێز و نه‌وازشێ بچه‌مینین ژ بوی خاك و نه‌ته‌وه‌ و ئاڵایێ خوە چنكو ب ساناهی نەگەهشتیە دەستێ مە.
ئه‌ڤ ئاڵا پیروز به‌رهه‌مێ خوینا گه‌نج و لاو و شوڕه‌ش و خه‌باتو به‌رخودانا بابوو كالێن مه‌یه‌ كوو ئه‌ڤڕو ئازادانه‌ لبن سێبه‌را ‌ڤی ئاڵایێ پیروز كوردستان گەهشتیە ڤی ئاستێ نها ئەم تێدا.

((ب داوی هات))
(2023-ئەدیبا)

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.