▪ جیاوازییه‌كانی دوێنێ و ئه‌مڕۆ

سوهه‌یل تاهیر عه‌بدولڵا


زۆر جار كه‌سانێك كه‌ له‌ سه‌رده‌مانێك ژیاون شانازی به‌و رۆژگارانه‌ ده‌كه‌ن ، چونكه‌ هه‌میشه‌ مێژوو و یادگارییه‌كان خۆشی و ناخۆشی تێدایه‌ ، چێژی لێ وه‌رده‌گیرێت .
په‌روه‌رده‌ له‌ رابردوو زۆر جار تیشكی ده‌خرێته‌ سه‌ر كه‌ باشتر بوو له‌وه‌ی ئه‌مڕۆ هه‌یه‌ . ئایا ده‌بێت وا بێت ؟
به‌شێك له‌ یاده‌وه‌رییه‌كانم له‌ بیره‌ و به‌شێكیش له‌گه‌ڵ كه‌سانی په‌روه‌رده‌یی ئه‌و سه‌رده‌مه‌ پرس و رامان كرد ، كه‌ پێشتر په‌روه‌رده‌ چۆن بووه‌ ئه‌مڕۆ چۆنه‌ .
گه‌یشتمه‌ راستییه‌ك كه‌ پێشكه‌وتنی په‌روه‌رده‌ی په‌روه‌رده‌ به‌ هیچ شێوه‌یه‌ك به‌راورد ناكرێت له‌گه‌ڵ پێشوو .
له‌ رابردوو قوتابخانه‌كان و ده‌سته‌ی كارگێڕی و مامۆستایان زۆر زۆر توند بوون له‌ گه‌ڵ قوتابیان ، ته‌نانه‌ت لێدان و ئازاردانی جه‌سته‌یی به‌شێك بوو له‌ په‌روه‌رده‌ی ئه‌و سه‌رده‌مه‌ ، قوتابی له‌ سه‌ر گرفتێكی زۆر ساده‌ له‌ قوتابخانه‌ دوور ده‌خرایه‌وه‌ و به‌ كه‌وتوو هه‌ژمار ده‌كرا ، هه‌ندێ جار به‌ بێ هیچ هۆكارێك قوتابی سه‌رزه‌نشت ده‌كرا تا وای لێ ده‌هات قوتابی قوتابخانه‌ جێبهێڵێت ، بۆیه‌ رێژه‌ی نه‌خوێنده‌واری ئه‌و كات زۆر بوو ، تا گه‌یشته‌ ئه‌وه‌ی چه‌ندین بنكه‌ی نه‌هێشتنی نه‌خوێنده‌واری بكرێته‌وه‌ .
مامۆستایان چه‌قی وانه‌ بوون ، هیچ قوتابییه‌ك نه‌یده‌توانی گفتوگۆیه‌كی ئازادانه‌ بكات له‌ناو پۆل . ته‌نانه‌ت ترس و دڵه‌راوكێی به‌رده‌وامی هه‌بوو ، نه‌وه‌ك تووشی سزا بێت .
سه‌ده‌ها قوتابی به‌هۆكاری سیاسی یان هه‌ر هۆكارێكی دیكه‌ دژایه‌تی ده‌كرا و دوور ده‌خرایه‌وه‌ .
قسه‌ی نه‌شیاوی مامۆستا راده‌به‌ده‌ر بوو ، بۆی هه‌بوو هه‌ر چی بڵێ ئازادبوو ، كه‌س بۆی نه‌بوو به‌تایبه‌تی كه‌س و كاری قوتابی ره‌خنه‌ بگرێت .
زۆربه‌ی مامۆستایانی ئه‌و كات ته‌نانه‌ت كوردیش نه‌بوون ، له‌ شاره‌كانی دیكه‌وه‌ ده‌هاتن بۆ وانه‌ گوتنه‌وه‌ تانه‌نات له‌ وڵاتانی عه‌ره‌بیش ده‌هاتن بۆ وتنه‌وه‌ی وانه‌ی جیاجیا .
گه‌رم كه‌ره‌وه‌ی ئه‌و كات هه‌موومان له‌ یادمانه‌ چۆن بوو له‌ ناو پۆله‌كان دووكه‌ڵ و ته‌نی پۆله‌كه‌ی داگیرده‌كرد .
ئه‌وانه‌ی زیره‌ك بوون ژماره‌یان به‌ په‌نجه‌ی ده‌ست ده‌ژمێردران ، ئه‌وانیش كه‌سانی ده‌وڵه‌مه‌ندو كه‌سانی ناودار بوون ، نه‌ك كه‌سانی ئاسایی .

“گه‌یشتمه‌ راستییه‌ك كه‌ پێشكه‌وتنی په‌روه‌رده‌ی په‌روه‌رده‌ به‌ هیچ شێوه‌یه‌ك به‌راورد ناكرێت له‌گه‌ڵ پێشوو”


پرۆگرامی ئه‌وكات به‌راورد بكه‌ی له‌گه‌ڵ ئه‌مرۆی پێشكه‌وتنی ته‌كنه‌لۆژیا و زانستی نوێ ، زۆر دواكه‌وتوو بوو ، به‌ڵام بۆ ئه‌و سه‌رده‌م باش بوو .
په‌روه‌رده‌ی ئه‌وكات ره‌نگدانه‌وه‌ی سیسته‌می دیكتاتۆریه‌ت بوو ، هه‌ر قوتابییه‌ك دوو ساڵ كه‌وتووبا دوورده‌خرایه‌وه‌ ، زۆر جار تووشی سه‌ربازی ده‌بوو ته‌نانه‌ت نه‌یده‌توانی بچێته‌ خوێندنی ئێواران .
دوای سه‌رده‌می عه‌وله‌مه‌ ، پێشكه‌وتنی ته‌كنه‌لۆژیا ، پێوه‌ره‌كان گۆڕان ، سیسته‌می خوێندن گۆرانكاری ره‌های به‌ سه‌ر هات ، له‌رووی كارگیڕی و پرۆگرام و په‌یوه‌ندی نێوان مامۆستا و قوتابی و كه‌سوكاری قوتابی ، ئێستا هه‌مووان ده‌توانن پشكیان هه‌بێت له‌ پێشوه‌چوونی قوتابخانه‌ ، به‌ڵام به‌مه‌رجێك به‌رێوه‌به‌ر كه‌سێكی سه‌ركرده‌ بێت بتوانێت هاوسه‌نگی په‌یوه‌ندییه‌كان رابگرێت .
قوتابی له‌ رووی توانایایی و زیره‌كی كراوه‌تره‌ ، بوێرتره‌ ، سه‌ركوت ناكرێت ، رێزی لێده‌گیرێت ، مافه‌كانی پارێزراوه‌ ، ته‌نانه‌ت قوتابییه‌ خاوه‌ن پێداویستی تایبه‌ت .
سیسته‌می ئی په‌روه‌رده‌ و ئی خێزان و ئی كتێبخانه‌ و پرۆگرام و هۆیه‌كانی فێركردن و میتۆدی هاوچه‌رخ ، هه‌مووی له‌ خزمه‌تی قوتابیاندایه‌ .
راسته‌ ئه‌ركی په‌روه‌رده‌یی قورستر بووه‌ ، به‌هۆی كه‌مته‌رخه‌می دایك و باوكان و كه‌مته‌رخه‌می به‌شێك له‌ مامۆستایان ئه‌وانه‌ی نه‌یانتوانییوه‌ خۆیان بگونجێنن له‌گه‌ڵ پێشكه‌وتنه‌كانی سه‌رده‌م . به‌ڵام به‌راورد كردنی ئه‌مڕۆ و دوێنێی په‌روه‌رده‌ وه‌ك به‌راوردكردنی زه‌وی و ئاسمان وایه‌ .
ئێستا قوتابی ئه‌گه‌ر مامۆستاكه‌ی باش بێت به‌ دڵه‌وه‌ خۆشی ده‌وێت و رێزی لێ ده‌گرێت ، له‌ رابردوو ته‌نها ترس وای ده‌كرد كه‌ پابه‌ندی هه‌موو شتێك بی ، بۆیه‌ ئه‌گه‌ر سه‌یری كه‌سێكی سه‌رده‌مانی پێشوو بكه‌ین كه‌ قوتابی بووه‌ ، تا ئێستاش له‌ كاتی قسه‌كردن ، شه‌رم و ترسی هه‌یه‌ ، قسه‌زان نییه‌ ، به‌ڵام ئه‌گه‌ر سه‌یری منداڵێكی ته‌مه‌ن 8 ساڵی ئه‌مڕۆ بكه‌ی ده‌بینین له‌ قسه‌كردندا ناوه‌ستێت و زیره‌ك و توانایه‌كی زۆری تیایه‌ .
ئه‌و بابه‌ته‌ زۆر هه‌ڵده‌گرێت ، به‌ڵام وه‌ك په‌روه‌ردكارێك ئه‌وه‌ به‌شێك بوو له‌ تێڕوانینه‌كانم


… سه‌رپه‌رشتیاری په‌روه‌رده‌یی پ ناوه‌ندی هه‌ولێر

Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.