پرۆژه‌یێ ستراتیژیێ خاپاندنێ یا ئیسرائیلی


( عمه‌ر توفی )


ئه‌گه‌ر ئیشاره‌تێ بده‌ینه ل سه‌ر‌ خاله‌كا گرنگ ده‌رباره‌ی ئه‌ڤی پرۆژه‌ی دێ زۆرا گرنگ بیت ئه‌وژی جاوانیا جێبه‌جێكرنا سیسته‌مێ خاپاندنێ یه جونكی ئه‌ڤ تێگه‌هه‌ ‌بویه‌‌ ئه‌گه‌رێ هندێ كۆ رۆژهه‌لاتا ناڤین بیته‌ ناوچه‌كا نه‌ سه‌قامگیر د مامه‌له‌یا په‌یوه‌ندیێن جیوسیاسی دا د ئاستێ وه‌لاتێن نێڤده‌وله‌تی و هه‌رێمایه‌تی و ئه‌ڤ په‌یوه‌ندیه‌ كه‌فتینه‌‌ د ئاسته‌كێ مه‌ترسیدار دا و ده‌ڤه‌ر ب ته‌مامی كه‌فیته‌ به‌رده‌م گورانكاریه‌كا سه‌رتاسه‌ری ژ رویێ هاوكێشه‌یا چیۆپۆلۆتیكی و ئه‌ڤ قوناغه‌ لسه‌ر جه‌ند پسگرێكێن گرنگ هاتیه‌ رێكخستن ژوان پرسا سیاسی و ئه‌منی و وزێ و بازرگانی .. هتد ، و ئه‌فه‌ پرۆژه‌یه‌كی ستراتیژیه‌ ژبۆ هندێ یه‌ داكۆ به‌رژه‌وه‌ندیێن ئیسرائیلێ ل ده‌ڤه‌رێدا پاراستی بمینین و ئاماژییا هندێ دگه‌هینیت كۆ په‌یوه‌ندیێن ده‌وله‌تێن كه‌نداڤی دگه‌ل ئیسرائیلێ دا د ئاسته‌كێ باش دا بهێنه‌ دارێژتن و ئه‌ڤه‌ پتر ژ ( 10 سالانه ) ئه‌ڤ پرۆژه‌یه‌ ژلایێ‌ ئه‌مریكا و بهه‌ڤكاری دگه‌ل هه‌ڤالبه‌ندێ خۆ ل رۆژهه‌لاتا ناڤین كۆ ب شێوه‌یه‌كی واقعی دیراسه‌ت ل سه‌ر ئه‌فی پرۆژه‌ی هاتیه‌كرن و ستراتیژیا خاپاندنێ پشتی سه‌رهلدانا شه‌رێ ( 7 ئوكتوبه‌رێ سالا 2023 )ێ كۆ دناڤیه‌را ئسرائیل و حماس دا هاتیه‌ روویدان و ئه‌ڤ پرۆژه‌یه‌ دناف ناڤه‌ندا غه‌ززه‌ هاته‌ بكارئینان هه‌تاكۆ ئه‌ڤرۆكه‌ ژیی كار ل سه‌ر هه‌مان پرۆژه‌ی دهێته‌كرن و ئه‌گه‌ر ب دروستی ئاوارێن خۆ كوم بكه‌ین دێ بینین كۆ ئه‌ڤ پرۆژه‌ ل سه‌ر دوو قوناغێن مێژوویدا هاتیه‌ پارڤه‌كرن ل ده‌مێ سه‌رهلدانا هێرشێن ( 7 ئوكتوبه‌را سالا 2023 ) و ل ( 13حوزه‌یرانا ئه‌ڤساله‌ ) گه‌هشتیه‌ قوناغا ده‌ستپێكێ و ل ڤێر مه‌ پێتڤی ب رێكه‌كا جێواز هه‌یه‌ ژبۆ پتر تێگه‌هشتنێ ل سه‌ر ئه‌فی سیسته‌مێ بناڤێ ستراتیژیه‌تا خاپاندنێ كۆ ئه‌وژی لدویف زانستێ سیاسی و په‌یوه‌ندیێن نێڤده‌له‌تی و ستراتیژیا سه‌ربازی جویه‌ د بوارێ جێبه‌جێكرنێ دا و ئه‌ڤ جومكه‌ ب شێوه‌یه‌كێ سه‌ره‌كی دهێته‌ به‌حس كرن و دبێژنێ جه‌نگێ سه‌رنجراكێش به‌لێ لدویف هزرا وان ئه‌وێن نها هه‌ست دكه‌ن كۆ دێ سه‌ركه‌فتنێ تومار كه‌ن پێدڤیه‌كا مه‌زن ب هێزا ستراتیژیا خاپاندنێ هه‌یه‌ .

ئه‌گه‌ر هزر بكه‌ین بوجی ئیسرائیل كار لسه‌ر پرۆژه‌یێ ستراتیژیا خاپاندنێ دكه‌ت ؟
خاپاندن دهێته‌ هژمارتن ئێك ژ ته‌كنیكێن به‌رگری كرنێ كۆ برێكا پێدانا به‌لافكرنا زانیاریێن نه‌ دروست و خونیشاندان بشێوه‌یه‌كێ لاواز كۆ ل ده‌مه‌كێ دا ئه‌و بخۆ بهێزن و وه‌كی دبێژن ئه‌گه‌ر تو یێ بهێز بی خۆ ب لاواز بده‌ دیاركرن و ئه‌گه‌ر تو یێ لاواز بی خۆ بهێز بده‌ دیاركرن ، و ل ده‌مێ هێرش كرنێ دا ئه‌ڤ پرسه‌ دجیته‌ خانه‌یا جێبه‌جێكرنێ دا و ب شێوه‌یه‌كی سه‌ره‌كی ل سه‌ر بنه‌مایێ خاپاندنێ دهێته‌ دیاركرن نه‌ هژمارا له‌شكه‌ریی و هێرشێن ئیسرائیلێ بو سه‌ر ئیرانی و گروپێن سه‌ر ب وان ڤه‌ لسه‌ر سێ بنه‌مایێن ستراتیژی هاتیه‌ دیاركرن : 1 – خاپاندن . 2 – كاركرن لدویف سیسته‌مه‌كی ستراتیژی . 3 – هێرشێن پێش وه‌خت ، ئه‌وا ئیسرائیل و ئه‌مریكا به‌رامبه‌ری گروپێن سه‌ر ب ئیرانێ ل ده‌ڤه‌رێ و پێگه‌هی ئیرانی بخو ئه‌نجام دده‌ن دهێته‌ هژمارتن ئێك ژ نیشانێن هونه‌رێ هێرشكرنێ یه لسه‌ر ئه‌ساسێ سیسته‌مێ خاپاندنێ هاتبوو رێكخستن و ئه‌ڤه‌ ب ئامرازێ شكه‌ستنا پێگه‌هێ سیسته‌مێ سه‌ركردایه‌تیا دوژمنی دهیته‌ دیاركرن ، و ئه‌ڤ پێنگاڤه‌ ژبۆ كارلێكا ستراتیژیا خاپاندنێ هاتیه‌ بكارئینان و هه‌ر ل شه‌رێ دژی حه‌ماس و حزب الله‌ لوبنانی و حوسیان و هه‌تا دگه‌هیته‌ روخاندنا رژێما به‌شار ئه‌سه‌دی كار لسه‌ر ئه‌فی سیسته‌می هاتیه‌كرن و ئه‌گه‌ر هزر بكه‌ین پشتی گفتوگو و دانوستاندنێن دناڤبه‌را ئیران و ئه‌مریكا دا ئیسرائیل هه‌مان سیسته‌م ل رۆژا (13 حوزیرانا ئه‌ڤساله‌ ) ب رێكا سیسته‌مێ سه‌ربازی و ئه‌لكترونی و ژناڤبرنا پیتاندانا یورانیومی بكارئینا و هه‌روه‌سا راگه‌هاندنا ئاگربه‌ستا دناڤبه‌را ئیران و ئیسرائیلێ دا پشتی( 12 رۆژێن ) شه‌ركرنێ ئه‌گه‌ر بده‌ینه‌ دیاركرن شێوازێ راگه‌هاندنا ئه‌ڤی ئاگربه‌ستێ ب هه‌مان سیسته‌مێ ستراتیژی یی خاپاندنێ هاتیه‌ په‌یره‌وكرن ، و دڤێت هزرا خۆ بكه‌ین ره‌نگه‌ هێرش ژلایێ ئیسرائیلێ بوو ل سه‌ر پێگه‌هێ ئیرانێ جاره‌كا دیی ده‌ستپێبكه‌ت و لدویف هه‌مان ئامراز و ئایدولوژی و ئه‌جێندایێن ستراتیژیی ئه‌وێ بناڤێ ستراتیژیا خاپاندنێ هاتیه‌ رێكخستن و ئه‌ڤ پرسه‌ وه‌ل ده‌ستهه‌لاتا ئیرانێ بكه‌ت كۆ ب بێ مه‌رج بهێته‌ دگه‌ل كابینه‌یا دونالد تره‌مپ كومبونێن خۆ ئه‌نجام بده‌ت و ل سه‌ر هه‌ر داخازیه‌كا دونالد تره‌مپ پێشكێشی شاندێ ئیرانێ دكه‌ت بی دودلی رازیی ببن .

و دگه‌ل ئه‌نجام دانا ئه‌وی سیسته‌مێ مه‌ ل ناڤهاتی به‌حس لسه‌ر كری نوكه‌ دا رۆژهه‌لاتا ناڤین ب ته‌مامی ئێخستیه‌ به‌رده‌م ئه‌زموونه‌كا گرنگ یا چیۆپۆلوتیكی و تایبه‌ت پشتی ئه‌و هێرشا ل رۆژا ( 13 حوزه‌یرانا ) ئه‌ڤساله‌ هاتیه‌ روویدان كۆ ب شێوه‌یه‌كی راسته‌وخو ژلایێ ئسرائیلێ ڤه‌ هاتبوو رێكخستن دژی پێگه‌هێ رژێما ئیرانێ و ب پشته‌ڤانیه‌كا نه‌ راسته‌وخو یا ئه‌مریكا و ئه‌گه‌رێ نه‌ راسه‌وخویا ئه‌مریكا دزڤریت ژبۆ هندێ ل ده‌مێ بانگه‌شه‌یا هه‌لبژارتنێن سه‌روكایه‌تیا ئه‌مریكا دونالد تره‌مپ جه‌خت لسه‌ر دروشمێ ( ئاشتی ب رێكا هێزێ ) دكر و لدویف هزر و ئایدولوژیا ئه‌فی كه‌سی پۆپۆلیستی ئانكۆ ( دونالد تره‌مپ ) دابوو دیاركرن گوتێ دڤێت ئه‌ڤ دروشمه‌ ژبۆ سیسته‌مێ سیاسه‌تا ده‌رڤه‌ی ئه‌مریكا بهێته‌ بكارئینان ئانكۆ ئاشتی لسه‌ر ده‌ستی ئه‌مریكا ل جیهانێ و تایبه‌ت ل رۆژهه‌لاتا ناڤین بهێته‌ به‌رقه‌رار كرن …
ئه‌گه‌ر ل ڤێره‌ بكه‌ینه‌ پسیار ئه‌رێ دروشمێ ( ئاشتی ب رێكا هێزێ ) چ د گه‌هینیت ؟؟
ئه‌ڤ دروشمه‌ ل بانگه‌شه‌یا هه‌لبژارتنێن سه‌روكایه‌تیا ئه‌مریكا هاتیه‌ راگه‌هاندن و ئه‌ڤه‌ په‌یامه‌كا گشتی بویه‌ جونكی د چارچوڤێ ئه‌وێ سیاسه‌تا ل ده‌رڤه‌ی ئه‌مریكا دهێته‌ په‌یره‌وكرن و ئه‌ڤ دروشمه‌ بوو ماوه‌یێ چوار سالێن ل كابینه‌یا دونالده‌ تره‌مپ دێ كار لسه‌ر هێته‌كرن د ئاستێ سیسته‌مێ سیاسه‌تا جیهانێ و تایبه‌ت رۆژهه‌لاتا ناڤین دهێته‌ برێڤه‌برن جونكی د ئه‌ڤێ خولا سه‌روكاتیێ دا دێ گورانكاریه‌كا مه‌زن ل ژێر دروشمێ ( ئاشتی ب رێكا هێزێ ) د سیاسه‌تا دونالد ترامپ دا هێته‌ روویدان و هه‌روه‌سا دونالد تره‌مپ باوه‌ریه‌كا مه‌زن ب بكارئینانا ئه‌فی دروشمی هه‌ی جونكی ئه‌ڤ هێزا ئه‌و بكاردئینیت بوو وه‌رگرتنا په‌یاما ئاشتیێ دهێته‌ هژمارتن ب هێزه‌كا ره‌ق ئانكۆ زه‌مینه‌ سازیه‌كا سیاسیه‌ دگه‌ل هه‌بوونا ئه‌ڤی هێزا دهێته‌ به‌حس كرن ، ژبه‌ر هندێ ئه‌مریكا كار دكه‌ت ژبۆ بده‌ستڤه‌ئینانا ئه‌وێ هێزا ره‌ها ئه‌وا نها دا ل جیهانا گرتیدا دهێته بكارئینان و د ئه‌وێ باوه‌ریێ دانه‌ كۆ سیاسه‌تا نێڤده‌وله‌تی ب ئه‌وێ ململانه‌یا ل پێناڤ بده‌ستڤه‌ئینانا هێزه‌كا زێده‌تر و بێ كێم و كورتی جونكی لدویف هزر و ئایدولوژیا سه‌ركردێن ئه‌مریكا دبێژن كۆ ب هیج شێوه‌یه‌كی ئه‌مریكا پێتڤی ب جیهانێ نینه‌ به‌لكۆ جیهان پێتڤی ب ئه‌مریكا هه‌یه‌ .
ژبه‌ر ئه‌ڤی ئه‌گه‌ری ئه‌مریكا بریار دایه‌ ب شێوه‌كێ نه‌ راسته‌وخو پشتگریا هێرشێن ئسرائیلێ بكه‌ت ژبۆ سه‌ر پێگه‌هێ ئیرانێ و هه‌مان ده‌م ئه‌ڤ شه‌ره‌ ئیسرائیل و ئیران ل سه‌ر رێوره‌وه‌كێ جیۆستراتیژیا جیهانی هاتیه ئه‌نجام دان و ئه‌ڤ شه‌ره‌ یێ پێشبینی كری بوو د راستیدا ئه‌گه‌ر ئه‌ڤ شه‌ره‌ جه‌ند یێ گرنگ بیت شێواز و ب رێڤه‌چوونا ده‌رئه‌نجامێ شه‌ری گرنگتره‌ و كاریگه‌ری لسه‌ر ئه‌زموونا په‌یوه‌ندیێن نێڤده‌وله‌تی و هه‌رێمایه‌تی شی ئه‌نجام دایه‌ .

Leave A Reply