رێبوار حەمەلاو شوانى
عێراق لە پاش رووخانى ڕژێمى بەعس لە ساڵى 2003 بە ئێستاشەوە ، خاوەن زۆرترین داهات بووە لە مێژوودا و دەکرا بە داهاتە بەتاڵاچوو و بە فیرۆچووە چوار یان پێنج دەوڵەت لە سەر لەنوێى لە عێراق بونیات بنێڕێتەوە ، بەڵام ئەوەى بە راستى هەستى پێدەکرێت ، نەک هەر عێراق بە هێز و گەشەى نەکردووە ، بەڵام سەڕەراى ئەوەى یەکێکە لە دەوڵەمەندترین وڵاتاناى ئەم جیهان ، بەڵام پێچەوانەکەى ئەوەیە رۆژ بەرۆژ لە خراپترین دۆخى ئابوورى و خزمەتگوزارى سەرەتاییە و جگە لە گەندەڵى لە هەموو سێکتەرەکاندا و دەستبەسەرداگرتنى دەیان بیرى نەوت و سەرچاوەى دارایی لەلایەن گروپ و میلیشیا لە یاسا دەرچووەکانەوە ، هۆکارى سەرەکیش نەبوونى پلان و ستراتیژ و بەرژوەندى کەسى و قۆرخکارى هەندێک گروپى مافیایی و چەکدارییە کە دەستیان بە سەر هەموو جومگەکانى حکوومرانى عێراقدا گرتووە .
ئەوەى عێراقى بە ئاقارێکى مەترسیدار و تونێڵێکى تاریکد بردووە ، نەزانى و نەبوونى ئیرادەیەکى دەوڵەتدارییە ، ئەوەش وادەکات عێراق بەردەوام لە دەورى بازنەیەکى بەتاڵدا بسورێتەوە و بگەڕێتەوە خاڵى سفر . لەوەش کارەساتبارتر ئەوەیە ، عێراقێک کە لەهەموو لایەکەوە شکستى هێناوە و بچووکترین خزمەتگوزارى پێشکەش بە خەڵکەکەى نەکردووە و لە ژێر هەژموونى وڵاتانى هەرێمایەتى ، بەکار دەهێنرێت و خاوەن هیچ سەروەرییەک نەبێت ، ئەوەش رۆژ بەرۆژ ناڕەزایی خەڵکى ناوچەکەکانى ناوەڕاست و باشوورى عێراقى لێبکەوێتەوە ، ئەوەش ئاماژەیە تا ئەو تاقم و گروپە میلیشیایانە لە جیاتى پابەندبوون بە دەستوور و مافە دەستوورییەکانى خەڵکى کوردستان و شاردنەوەى تاڵانکارى و گەندەڵى و شکشتەکانیان ، بەهەموو توانایەکەوە پەڵامارى هەرێمى کوردستان دەدەن و فشارى ئابوورى و دارایی بۆ دروست دەکەن .
ئەم فشارانە لەماوەى 15 ساڵى رابردوو رۆژ بەرۆژ دژى هەرێمى کوردستان چڕ تر و قورستر دەبنەوە ، هەموو ئەو بیانوو پێگرتن وچاو پێى هەڵنەهاتنە بە گەشەسەندنانەى هەرێمى کوردستان و بڕینى مووچە و بودجەى گەلى کوردستان ، بۆ ئەوەیە ڕێگرى لە هەنگاوەکانى کوردستان بگرێت بۆ گەشەسەندنى زیاتر و لە هەمانکاتیشدا دۆخێک برەخسێنێت تا هەرێمى کوردستانیش هاوشێوەى ناوچەکەکانى ناوەڕاست و باشوورى عێراق ڕووبەڕووى خراپتر رەوشى خزمەگوزارى و ماڵوێرانى ببێتەوە ، لەکاتێکدا ئەو ناوچانە سەڕەتاییترین خزمەتگوزارى وەک ئاو و کارەبایان نییە .
ئەم هێرش و درۆن بارانکردنەى هەرێمى کوردستان لەلایەک بۆ ئەو گڕێبەستانەى هەولێر و واشنتۆن لە بوارى غازى کوردستان دەگەڕێتەوە ، لەلایەکى دیکەشەوە ئاستى پێشکەوتنەکانى کوردستان گەیشتۆتە قۆناغێک چیتر دەسەڵاتدارانى عێراق توانایی هەرەسکردنیان نەماوە ، بەڵام دەبێ دەسەڵاتدارانى عێراق ئەو راستییە بزانن دەیان ساڵى دیکەش کوردستان بە عێراق بەراوەرد ناکرێت ، ئیرادە و خۆڕاگریی خەڵکى کوردستان زۆر لە پیلانگێرى و فشارە ئابوورى و درۆنبارانکردنەکان بەهێزترە چونکە گەلێک بەرگەى کیمیاباران و ئەنفال و تیرۆر و زیندەبەچاڵگرتن و ئاوارەیی و کۆڕەو و برسیبووننى گرت بێت ، بەدڵینیاییەوە رۆژ بەرۆژ هەرێمى کوردستان ئاوەدانتر و گەشاوەتر دەبێت و هیچ دوژمن و نەیارێک ناتوانی بیوەستێنێت .
