وەک توێژەرەکی دەروونی وێ چەندێ ددەمە دیارکرن

جابر ئەسعەد

وەک توێژەرەکی دەروونی وێ چەندێ ددەمە دیارکرن، کو ئەو جیلێ نها دشێین بێژین ب نێزیکەیی هەر 100 زاروکان دورێن 10 خودانێ مێشکەکی ساخلەم و پەروەردەکا باشن، چونکی د واقعێ نهادا دبینین بکارئینانا تەکنەلوجیایێ یابیە دیاردە و چاولێکرن نزانن دێ کارتێکرنەکا نەرێنی سەر رەفتار و پەروەردە و بیردانکا وان کەت، بس لێرەدا داخازێ ژ هەمی دایک و بابا دکەم بلا زاروکێت وان لبن چاڤدێریا وان بن دەربارەی ڤی بابەتی، چونکی زاروک ب رێکا بکارئینانا تەکنەلوجیایێ دێ فێری گەلەک رەفتارێن خەلەت بیت بو نموونە دەمێ سەحدکەتە فلمەکی دبینیت کەسەک کەسەکی دکوژیت ئێکسەر زاروک وێ رەفتارێ دووبارە دکەت، لەوانەیە زیانێت گیانی لێ پەیداببن و خودان سەمیان چ هزرێ بو وێ چەندێ نەکەت هەتا نەهێتە رویدان سەرەرای وێ چەندێ زاروک دەهـ سالێن دەست پێکی، چاوا بهێتە پەروەردەکرن و چاوا مال سەرەدەریێ دگەل دکەن و دەمێ دگەهیتە قوناغا سنێلەیی و قوناغا مەزنبوونێ دێ هەمان رەفتار نک وی هێتە دووبارەکرن سەرەرای چەندین خالێت لاواز دێ ل نک پەیداببن، وەکو:
1ـ شیانێت ئاخفتنێ زی لدەڤ پەیدا نابن.
2ـ دێ توشی لاوازیێ و بێ هێزبوونێ بیت .
3ـ سەحکرنا وی بو تشتێن دەوروبەر کێم دبیت ئانکو کارتێکرنەکا ئێکسەر چاڤیت وی کەت و تەنانەت هەتا دگەهیتە وێ چەندێ کو توشی بیرچوونا بیردانکێ ببیت.
4ـ هەبوونا وی تنێ د بکارئینانا ئینتەرنێتدا توشی بارەکێ نالەبارێ دەروونی دبیت، ئانکو ژلایێ دەروونیڤە نەیێ دروستە.
5ـ پەیدابونا پەیوەندیێن جڤاکی کێم دبن وەک پێدڤی شیان و کەسایەتیا وی یا بەرچاڤ نینە. دڤی حالەتیدا چێدبیت توشی ئاریشەێن جڤاکی وخێزانی ببیت و ببیتە ئەگەرێ وێ چەندێ کو ئاریشێن جوراو جور ژێ پەیداببن وەک خو کوشتن یان رەڤاندن یان ژێک جودابینا ژن و مێران.

• دکاری هەموو بابەتێن خۆ ببینی ….